ZEEUWSE ONDERWIJSRUIMTE
Zeeland telt ongeveer 80.000 leerlingen die regulier
onderwijs krijgen. Hen kleine 40.000 daarvan volgen
basisonderwijs dat gegeven wordt in 250 vestigingen.
Het voortgezet onderwijs heeft 20.000 leerlingen op
13 scholengemeenschappen en het middelbaar beroeps
onderwijs telt plus minus 15.000 leerlingen (waarvan
15 procent van buiten de provincie) in 20 vestigingen.
Het hoger beroepsonderwijs telt 5.000 leerlingen
(waarvan 20 procent uit Europa, Amerika en Azië).
Daarnaast volgen 10.000 mensen trajecten in de sfeer
van volwasseneneducatie. Naar schatting zijn er in de
onderwijssector dik 10.000 personen werkzaam.
Hiermee is die een van de steun
pilaren van de Zeeuwse economie
waar minstens een miljard euro in
omgaat. Het onderwijs in Zeeland
staat in het algemeen op een hoog
peil, met name het voortgezet
onderwijs dat tot de absolute top
van Nederland behoort. De Hoge
school Zeeland is landelijk gezien
het meest internationaal georiën
teerd.
In een recent beleidsrapport van
de provincie Integraal Onderwijs
beleid (2002) ontbreekt het aantal
mensen dat werkzaam is in de
onderwijssector en wordt het
belang van het onderwijs voor de
economie nauwelijks onderkend.
Wel wordt gezien dat goed onder
wijs essentieel is voor de sociale en economische
infrastructuur. In het rapport wordt tevens gesigna
leerd dat: 'Het ontbreken van een universiteit in
Zeeland en de natuurlijke drang bij jongeren om op
eigen benen te staan na het voortgezet onderwijs zijn
oorzaken van de braindrain, waaraan wij weinig kun
nen doen.' Tegen deze defaitistische houding - die de
samenstellers op de eerste bladzijde van het rapport
pregnant verwoorden door te stellen dat Zeeland voor
het ministerie van Onderwijs dezelfde plaats inneemt
als de Waddeneilanden - is in de kolommen van dit
tijdschrift al jaren geageerd. Niet voor niets wezen wij
erop dat die braindrain omgezet moest worden in een
brain addition door bijvoorbeeld het vestigen van een
universiteit in Zeeland.
Daar is lang lacherig over gedaan maar nu de
Roosevelt Academy in september - toegegeven een
jaar later dan wij voorspeld hadden - haar deuren
opent, is het voor iedereen de natuurlijkste zaak van
de wereld. Toch vormt het de directe aanleiding voor
dit onderwijsnummer. De Roosevelt Academy is een
university college dat een driejarige intensieve brede
Bacheloropleiding aanbiedt in de Middelburgse bin
nenstad, een campus in wording. Er heeft selectie aan
de poort plaats: getalenteerde en gemotiveerde leerlin
gen bemachtigen een plek. Nu
is met de Roosevelt Academy
dan eindelijk de mogelijkheid in
Zeeland universitair onderwijs
(de Open Universiteit daargela
ten) te volgen. Die Academy
biedt voorlopig beperkt soelaas
want de maximum studenten-
omvang blijft bewust beperkt tot
600 studenten. Daarvan komt
hooguit 20 procent uit Zeeland
omdat de Academy terecht
streeft naar een internationaal
samengestelde studentenpopu
latie.
We kunnen dus zeker niet
tevreden in de collegebanken
achterover leunen. Alleen als in
het onderwijs op de schaal van
de regio Zeeland wordt gedacht, zal die in de toe
komst de toenemende concurrentie aankunnen. De
gedachte van een grote campus voor hoger onderwijs
in een groene ruimte leeft. De schaalvoordelen van
zo'n campus werken door in een hoog voorziening
niveau en een betere kwaliteit van het onderwijs. Zo'n
campus kan Zeeland een plaats geven binnen de
Europese onderwijsruimte en een trekpleister voor
studenten uit de rest van de wereld zijn. Pas dan wordt
de braindrain echt omgezet in brain addition en daar
profiteert de hele Zeeuwse samenleving van.
Paul van der Velde
2 Zeeuws Tijdschrift 2004/3-4