organisatie van het bedrijf. Johan Coumou bleef tot
het einde van zijn loopbaan werkzaam bij Zeelandia
en nam op 3 augustus 1973 uiteindelijk afscheid als
mededirecteur naast zijn vriend Boy. Hij bleef altijd
chef-reclame en geen ontwerp voor drukwerk, stand-
bouw of iets wat ook maar wat te maken had met de
huisstijl van het bedrijf werd uitgevoerd zonder zijn
nadrukkelijke toestemming. Coumou volgde alles
nauwgezet en toen op een keer bleek dat nieuw gele
verde vrachtwagens niet in de juiste kleur geel gespo
ten waren, zoals de huisstijl voorschreef, stuurde hij
ze linea recta terug naar de leverancier.
Coumou was ook een sociaal bewogen man, ver
vulde bestuurlijke functies in plaatselijke clubs zoals
de gymnastiekvereniging Rust Roest en de woning
bouwvereniging Beter Wonen, waarvan hij meer dan
dertig jaar voorzitter was en die hem de bijnaam
bezorgde 'De bouwheer van Schouwen-Duiveland'.^
De Klok: een vroeg voorbeeld van controlled
circulation
Het gezicht dat Coumou aan de Zeelandiaproducten
gaf is een prachtig voorbeeld van de progressieve
vormgeving zoals die in de jaren dertig voor slechts
een klein aantal bedrijven gemaakt werd. Eén van de
talenten waar Coumou over beschikte, was die voor
marketing en publiciteit: op juiste momenten strategi
sche beslissingen nemen om precies de vonk over te
laten slaan zodat er een vuurtje ging branden. Hij be
dacht een vormgeving die de koper moest overtuigen
dat deze te maken had met een modem, vooruitstrevend
en vernieuwend product. Een product dat natuurlijk
een efficiënt en dus goedkoper eindproduct zou ople
veren, dat ze goede waar voor hun geld kregen en dat
er niet te veel voor betaald hoefde te worden.
Het reclamebeleid dat Zeelandia in de jaren twintig
voerde, lijkt op het eerste gezicht niet zo heel anders
dan dat van anderen. Het arsenaal relatiegeschenken
bestond naast de gebmikelijke asbakken, agenda en
kalenders uit klokken. Met de klok werd de suggestie
gewekt van 'bij zijn' en de 'juiste tijd' voor het bedrijf.
En elke keer als de klok geraadpleegd werd, ontkwam
je niet aan de naam Zeelandia of deze erop stond of
niet. In talloze bakkerijen was een Zeelandiaklok een
vast onderdeel van de inventaris geworden. Het was
dan ook niet verwonderlijk dat het sinds 1925 uitgege
ven en gratis verspreide Maandelijks tijdschrift voor het
bakkersbedrijf uitgegeven door de Stoombeschuitgeleifabriek
40 Zeeuws Tijdschrift 2004/5