niet slecht', zegt hij. De leden komen nog voor het
grootste deel uit Steen maar wonen verspreid over
Oost-Zeeuws-Vlaanderen. 'Er is ook wel eens een
Hulstenaar lid die zijn draai niet lean vinden in de
Koninklijke Stedelijke Harmonie van Hulst waar nog
rangen en standen zijn. Als daar de repetitie afgelo
pen is, gaat ieder binnen vijf minuten naar huis. Da's
pas gezellig. Hier beginnen ze te kaarten en biljarten
en aan de toog zitten ze over muziek te ouwehoeren',
zegt Jo met een stem die de onderhuidse animositeit
tussen Steen en Hulst verraadt. Leeft St. Jansteen in
St. Jan voort?
'Er is veel import en het dorp is tegen Hulst aan
gegroeid en telt nu 3300 inwoners. De mentaliteit
is veranderd maar binnen de club wordt de traditie
gekoesterd. Zo wordt op de plaats waar ooit de ker
mis van Kappelebrug werd gehouden, nog steeds
gespeeld om die gebeurtenis in herinnering te hou
den. Wat verdwenen is, wordt in de muziek terug tot
leven geroepen', verhaalt Jo met een glimlach op het
gezicht. De repetitie op dinsdagavond is heilig maar
het allerheiligst is de teerdag eind januari. Daarbij
wordt tegenwoordig ook wat voor de jeugd georga
niseerd. De volwassen leden trekken als vanouds de
cafés langs. Dat zijn er tegenwoordig twee. Vroeger
waren het er meer dan tien. 'Dus nu zijn we op het
eind wat aangeschoten, meer niet. Nu houden we de
kerk meer in het midden', overweegt Jo.
Over aanwas heeft de fanfare niet te klagen. De
opleiding percussie onder leiding van Sofie van Hoorick
zit helemaal vol en de percussiegroep 'Steenslag' loopt
als een trein, zegt Björn die het hoogste diploma van
de Zeeuwse Muziekschool heeft en die over een ver
volgopleiding bij een conservatorium denkt. Hij zou
de eerste zijn die vanuit St. Jan die grote stap maakt.
De contacten met de Muziekschool zijn hecht want
die verzorgt de opleiding voor trombone en saxofoon.
Zelf verzorgt de vereniging de opleiding voor koper
instrumenten. 'Samen met de fanfare van Clinge
hebben we een jeugdopleiding wat versterkend werkt
want als ze alleen maar een keer per week les krijgen
dan haken ze af. Pas op 14-jarige leeftijd mogen ze
meelopen met de fanfare', vertelt Jo. Björn voegt er
aan toe dat 'er niet alleen aanwas is van kinderen. De
nieuwste trend is dat die hun ouders aansteken. Die
krijgen de smaak te pakken en dat is logisch want
muziek is toch prachtig mooi.' Rudy: 'Toch komt
een belangrijk deel van de aanwas voort uit een paar
families. Er is duidelijk sprake van een sterke familie
traditie. Ik ben zelf bijvoorbeeld met een klaroeniste
(Carla) getrouwd en mijn jongste zoon is ook lid. Met
zijn drieën vormen we dus bijna tien procent van het
ledenbestand. Desalniettemin is nu meer dan de helft
van de jongeren zonder muzikale achtergrond in de
familie. De workshop die we voor de basisschoolleer
lingen houden, spreekt aan.'
Een keer om de vier jaar gaat St. Jan op concours.
Dat hangt met subsidie samen die prestatiegebonden
is. Er zijn vijf divisies en Steen zit nu in de derde. Met
minstens 40 tot 50 optredens per jaar op en buiten
het dorp is er aan oefening geen gebrek. Daarnaast
geven ze serenades bij vijftigjarige bruiloften en bij
uitvaarten van overleden leden speelt St. Jan met
omfloerste trommels de Mars Funèbre. Net als in de
begintijd wordt weer samengewerkt met het plaatse
lijke toneelgezelschap. In oktober is er een muzikaal
weeleend met de fanfares uit de streek, jeugdorkesten
en slagwerkgroepen. Steen Muzikaal dat op het eind
van het jaar wordt gehouden is het topevenement dat
ze samen met de Steense koren in de kerk verzorgen.
We doen aan alles mee. St. Jan staat midden in de
samenleving en is in de loop van meer dan 100 jaar
uitgegroeid tot een democratisch opererende vereni
ging die midden in het culturele leven van het dorp
staat waar zij het bonzende hart van is. Daarbij weet
zij zich verbonden met de rest van de wereld en soms
stroomt dat hart spontaan over zoals laatst bij de actie
Steen voor Azië.
Ik draag dit artikel op aan de onlangs overleden erevoorzitter
van St. Jan, Carel van Hecke, die voor het verenigingsleven
van Steen van onschatbare betekenis is geweest. Verder dank
ik Björn van Eek, Jo Verschelden en Rudy Weesepoel voor 'den
gesjmerden en informatieven aovond' in Den Bombardon.
De historische schets is gebaseerd op de ondervermelde
publicaties. In die over St. Jan worden samenvattingen van
de jaarvergaderingen vanaf 1945 (het archief van voor die tijd
moet als verloren worden beschouwd) gegeven, uittreksels van
lcrantenknipsels en enige persoonlijke herinneringen van leden
gelardeerd met fotomateriaal.
Op de bij deze muziekspecial van het ZT behorende cd Muziek
uit Zeeland/ Welkom in Zeeland staat het nummer 'Oosterse
Suite' van St. Jan. Voor meer informatie over Fanfare St. Jan en
het feestprogramma, zie: www.fanfarestjan.nl.
Literatuur: J.A. Everaard, Geschiedenis van de kapel van O.L.
Vrouw Ter Eecken (Breda 1934). J.A. Everaard, Kerkelijke
Geschiedenis van Sint Jansteen (Kloosterzande 1942). Van
Toneel- en Fanfare Maatschappij 'Opwaarts' tot R.K. Fanfare St.
Jan 3895-1995 (St. Jansteen 1994). 110 Jaar R.K. Fanfare St. Jan
St. Jansteen. Jubileumboek 1995-2005 (St. Jansteen 2005). Het
Hulsterblad 1893 1895.
51 Zeeuws Tijdschrift 2005/1-2
