VROUW
ENDESS'er
ZEEUWSE BOEKENTOPTIEN
Een Hollands familiedrama
UITGEVERIJ BALANS
Verantwoording. Ook werden contragetuigen en spe
cialisten op deelgebieden van de geschiedenis geraad
pleegd. Namen van betrokken personen zijn soms
veranderd of weggelaten.
De Folmers hebben lang over hun bewogen oor
logsverleden gezwegen. De achttienjarige Joke en haar
neef Jan zijn net vanuit Indië in Nederland aangeko
men als in 1940 de Tweede Wereldoorlog uitbreekt.
Korte tijd later wordt Joke de spil in een vluchtlijn
voor geallieerde piloten. De verzetsgroep waarvan
ze deel uitmaakt wordt opgerold en Joke krijgt de
doodstraf. Haar executie wordt verhinderd door Dolle
Dinsdag. In 1945 ontkomt zij ternauwernood aan
verkrachting door haar Russische 'bevrijders'. Jan
Folmer, die in 1940 onderdak vond bij een NSB-fami-
lie, meldt zich aan de andere zijde van het spectrum:
bij de Waffen-SS. Aan het Oostfront raakt hij gewond,
maar overleeft de oorlog en brengt drie jaar door in
een jeugdgevangenis. Zijn vader onterft hem. Om
zich te rehabiliteren meldt hij zich aan als vrijwil
liger in de Korea-oorlog. Later emigreert hij naar
Amerika, waar hij een succesvol zakenman wordt. Jan
en Joke verzoenen zich uiteindelijk, zodat journalist
en documentairemaker Gerritse (1939) hun verhaal
kon opschrijven. Op pagina 46 van dit met grote vaart
vertelde boek belanden we in een Zeeuws-Vlaamse
episode met een buiklanding van een Vliegend Fort.
'Het toestel vloog zo laag dat het onder de telefoonlij
nen doorging,' herinnert boerenzoon Bram Pladdet
uit Driewegen zich meer dan zestig jaar later.
'Geromantiseerd', zei ik hierboven. Erg gero
mantiseerd nu en dan. Zeven gevangen genomen
Amerikaanse militairen zitten een paar bladzijden later
in een trein, op transport. Ze willen de moffen over
meesteren en uit de trein springen. Het jaar is 1943.
De aanvalscode is, aldus Gerritse, het tweetal beginre
gels uit een bekend lied: 'One for the money, two for
the show'. Maar dit lied, geschreven door rock 'n' roll-
legende Carl Perkins, werd pas uitgebracht in 1956.
1. Armoede treedt binnen Kees Slager (Koperen
Tuin)
2 De Zeeuwse streekdrachten 1800-2000 Jeanine
Dekker (red.) (Waanders)
3 Brommers, gitaren en spandoeken Jan J.B.
Kuipers (Aprillis)
4 De Zeeuwse geschiedenis in meer dan honderd
verhalen Kees Slager (Van Gennep)
5 Zeeland Karei Tomeï (Scriptum)
6 Leven op 't Hof Gerard Smallegange (Koperen
Tuin)
7 Het vooroorlogse Oostburg herleeft Roger van
Pamelen en Johan Verstraeten
8 Bevreesd bevrijd André Bauwens e.a. (Heemk.
Kring West-Zeeuws-Vlaanderen)
9 Het verhaal van Zeeland Jan J.B. Kuipers
Robbert Jan Swiers (Verloren)
10 Zeeuwse streekwoorden Rinus Willemsen
(Van de Berg)
De Zeeuwse boekentoptien wordt samengesteld
op grond van recente gegevens van grotere boek
handels in Zeeland: De Drvkkery te Middelburg,
De Koperen Tuin in Goes, De Vries te Zierikzee en
Basting in Oostburg. Boeken kunnen ter recensie
worden toegezonden aan: J.J.B. Kuipers,
Deltastraat 3, 4474 AK Kattendijke (tel. 0113-215137
e-mail: jjbkuipers@zeelandnet.nl).
75 Zeeuws Tijdschrift 2005/5-6