Paul en Menno de Nooijer, Een rondje Walcheren2005.
De Rijksgebouwendienst (RGD) van het Ministerie
van VROM is verantwoordelijk voor de uitvoering van
die regeling en is daardoor de grootste kunstopdracht
gever in Nederland. Deskundigen van deze dienst
volgen de trends in de kunstpraktijk en waar mogelijk
gaan ze het experiment aan. Dat heeft een grote diver
siteit aan contextuele artistieke uitingen opgeleverd
in, bij, of aan de vele gebouwen waar de dienst de
opdrachtgever was. Niet alleen permanente en tast
bare kunstwerken, ook tijdelijke projecten maken deel
uit van de omvangrijke collectie van meer dan 2.500
stuks. Internationaal gezien neemt ons land daarmee
een unieke positie in. Om verder een idee van de
omvang te geven: tussen 2000 en 2003 heeft de RGD
65 opdrachten gegeven met een budget van vijfenhalf
miljoen euro.
De RGD heeft de uitvoering van de regeling deels
uitbesteed aan onafhankelijke spelers in het veld zoals
de Stichting Kunst en Openbare Ruimte (SKOR) die
gezondheidsinstellingen onder zijn vleugels heeft
en de Mondriaan Stichting die in samenwerking
met Kunst Bedrijf de scholen doen. Naast deze
organisaties zijn er nog vele semipublieke en parti
culiere opdrachtgevers die de hulp van de Mondriaan
Stichting in kunnen schakelen of adviesbureaus of
galeries hun kunstopdracht kunnen laten begeleiden.
Van autonome en toegepaste kunst
De gemene deler van al deze kunstwerken is dat ze
in opdracht ontstaan. De makers ervan moeten zich
verhouden tot een gebouw, tot de gebouwde omge
ving en in toenemende mate tot gebruikers. Het
is nog geeneens zo gek langgeleden dat de meeste
kunstenaars die zichzelf als volstrekt autonoom ope
rerende professionals zagen, hun neus voor dergelijke
opdrachten ophaalden. Want was dat niet het werk-
12 Zeeuws Tijdschrift 2006/3-4