omgeving, door de natuur gevormd en door mensen
aangelegd. Daarmee bezit Zeeland iets wat elders in
het land nauwelijks voorhanden is, zeker niet op de
Zeeuwse schaal.
Tijdens de Land Art-excursie in Flevoland werd het
bekende project bezocht van de al sinds de jaren zes
tig in Zeeland werkende kunstenaar Marinus Boezem.
Voor zijn Groene Kathedraal heeft hij de plattegrond
uitgezet van de Notre Dame van Reims (Frankrijk)
door middel van 178 populieren en verbindende
betonnen paden. In 1987 is de aanplanting van start
gegaan en in 1996 werd het project aangevuld met de
betonnen verbindingslijnen. Naast deze Kathedraal
is een bosrijk perceel in dezelfde vorm uitgespaard.
Boezem heeft voor deze verdubbeling gekozen omdat
de bomen die hij voor zijn kathedraal heeft gebruikt
een levensduur van 'slechts' enkele tientallen jaren
hebben. Na die tijd resteert alleen de uitgespaarde
vorm naast de tot ruïne vervallen kathedraal.
Veel minder bekend dan zijn Groene Kathedraal is
Boezems Abri Kathedraal (1994) op Neeltje Jans bij
het Ir. J.W. Topshuis (uit 1980 van de architect Wim
Quist). Voor deze plek ontwierp Marinus Boezem
eveneens een kunstwerk dat de plattegrond weergeeft
van een gotische kathedraal, op ware grootte. De
zuilen en de muren van de kathedraal zijn gemar
keerd met 112 basaltblokken. Bestand tegen weer en
wind ligt het aan de onbeschermde zeekant. Zeeland
heeft dus al een landschapskunstwerk! Hier kan nog
veel gewonnen worden door de wijze waarop en hoe
bekendheid aan deze en soortgelijke projecten wordt
gegeven in Zeeland.
Ook nu inspireert het Zeeuwse landschap kun
stenaars tot het realiseren van landschapskunst. Het
meest recente voorbeeld is de op 31 mei gepresenteer
de Uitzichtpunten van Harry Vandervliet. In plaats van
de typerende vliedbergen, waarvan er nog 19 resteren
op Walcheren, als uitzichtpunten te nemen, creëert
Vandervliet op Walcheren uitzichtpunten waar het
typische landschap met de vliedbergen aanschouwd
kan worden. Het is aan zijn gedrevenheid en doorzet
tingsvermogen te danken dat deze verrassende ele
menten in het landschap er zijn gekomen.
De schaal en eigenheid van het Zeeuwse landschap
zijn een bron van inspiratie voor kunstenaars om plek
ken te realiseren die uitnodigen tot overdenking, bezin
ning en verrukking. Tot de verbeelding sprekende Land
Art-projecten passen moeiteloos in de delta en voegen
een eigen bekoring aan het landschap toe.
Kijk voor meer informatie over Land Art-projecten: www.cbk-
zeeland.nl, www.flevo-cultuurschool.nl/landart.nl, www.depavil-
joens.nl, www.skor.nl
18 Zeeuws Tijdschrift 2006/3-4
