'We dare not meet him with our fleet'
De Ruyter-herdenking van 1907 in Vlissingen
Al sinds 1841 staat in Vlissingen een standbeeld van Michiel de Ruyter. Een echte herdenking van de grote
held was er nog nooit geweest maar de tijdgeest in de beginjaren van de twintigste eeuw vormden daar
een gunstige voedingsbodem voor. Ze kunnen wel tot de meest nationalistische en oorlogszuchtige in de
geschiedenis van Nederland gerekend worden. Openlijke steun aan de broeders in Zuid-Afrika tegen de
Engelsen (met steun van Duitsland), en het vestigen van de Pax Neerlandica in de buitengewesten (onder
andere Atjeh) van Nederlands-lndië met als drijvende ideologie de ethische politiek. Wat paste er in dit
klimaat van jingoïsme beter dan een huldeblijk aan De Ruyter. Had hij de Engelsen niet een duchtig lesje
geleerd? Door Paul van der Velde
Een nationaal comité werd opgericht dat de herden
king in de Nieuwe Kerk in Amsterdam coördineerde
maar dat ook toekomstgerichte doelen had. Namelijk
het laten schrijven van een nieuwe biografie van
De Ruyter (wat meer dan dertig jaar in beslag zou
nemen) en de instelling van de De Ruytermedaille
voor hen die zich verdienstelijk voor het zeewezen
maakten. Voornaamste doel was echter door een
inzamelingsactie de bouw van een zeevaartschool
in Vlissingen mogelijk te maken. Daartoe had het
comité zich tot het gemeentebestuur van Vlissingen
gericht met het verzoek bouwgrond ter beschikking te
stellen aan de Boulevard Bankert. De gemeente was
maar wat blij met dit initiatief en gaf gevolg aan het
verzoek. Kort daarop richtte het de plaatselijke afde
ling voor een De Ruyter-herdenking op dat van de
lokale comités in steden als Dordrecht, Groningen en
Haarlem wel het belangrijkste was. De geboortestad
van De Ruyter wilde gepast uitpakken voor zijn zoon.
In de raadsvergadering van 2 november 1906 werd
het Vlissingse comité officieel geïnstalleerd.
Erevoorzitter werd de commissaris van de konin
gin in Zeeland. R.J. Dijckmeester, voorzitter de
burgemeester van Vlissingen A.A. van Doorn van
Koudekerke en het bestuur bestond verder uit een
aantal andere notabelen. Al tijdens de eerste verga
dering kwam er een compleet plan op tafel. Daarom
kon het comité met een paar ontmoetingen volstaan.
Op het programma stonden een kranslegging bij het
De Ruytermonument, een gekostumeerde optocht, de
uitvoering van de cantate Michiel de Ruyter in de St.
Jacobskerk (waarvoor een apart subcomité werd opge
richt) en een sloepentocht. Ook over de datum werd
nagedacht. De verjaardag van De Ruyter viel op de
24ste, een zondag, en daarom werd besloten het feest
op zaterdag 23 maart te houden. Paus Pius X bleek
al dispensatie aan de katholieken te hebben verleend
voor een viering op zondag (en voor een rustpauze in
de vasten) maar de zondagsrust van de gereformeer
den was heilig. Tot slot werd met het oog op het jaar-
gerijde besloten geen feest in de openlucht te houden.
Rondedansen
De correspondent van het Algemeen Handelsblad die in
hotel Albion aan de Boulevard Bankert logeerde, zag
dat de bevolking van Vlissingen juist van die buiten
lucht genoot. 'Uit de cafés die talrijk zijn in Vlissingen,
klonk lustig gezang. Ja, ze waren er warempel al aan
het rondedansen. Ook langs de straten gingen zingen
de troepen jongens en meisjes, Hollandse matrozen
van het ter ere der feestelijkheden hier binnengevallen
eskader [er waren vijf schepen van de Nederlandse
marine] broederlijk gearmd met manschappen van
het op de rede liggende Duitse slagschip Lothringen.
De politie, die anders geen rustverstoring zo laat in
de avond duldt, hield een oor dicht, kneep een oogje
30 Zeeuws Tijdschrift 2006/5-6
