EEN HERSCHIKKING VAN WAARDEN
VINCENT VAN GOGH EN HET EXPRESSIONISME
Door Francisca van Vloten
Talloze draden verbinden Wim en Mineke van Celder-Wiggers
met de cultuur van Zeeland en daarbuiten. Van Middelburg
als centrum van de provincie tot Winterswijk, Amsterdam en
New York. Van Zeeuws Tijdschrift en Nazomerfestival tot beel
dende kunsten literatuur. Mineke's zusje Elizabeth Nijhuis-
Wiggers beheert het Mondriaanhuis in Winterswijk. Toorop en
Mondriaan tilden het Zeeuwse luminisme over de dijken van
Walcheren. Een van hun grote voorbeelden - tevens geparen
teerd aan Mondriaan - was Vincent van Cogh. Diens invloed
op de Duitse en Oostenrijkse expressionisten is veel minder
bekend. Met een prachtige tentoonstelling in het Amsterdamse
Van Gogh Museum komt daar nu verandering in. In een inter
view met Mirjam van Zuilen, in Zeelandboek w, stelde Wim van
Celder onlangs als econoom en terugkijkend CdK, dat Zeeland
in veel opzichten een provincie in een overgangsfase is. De
verandering gaat langzaam en vraagt om een herschikking van
waarden. Dat niet alleen de samenleving daarom vraagt maar
het leven zelf ook, komt onder meer tot uiting in woorden van
Mineke. Soms moet je alles voor jezelf op een rijtje zetten en
zoeken naar wat belangrijk is in je leven. Dit artikel is mijn
afscheidscadeautje aan hen.
Het leven
De predikantenzoon Vincent van Gogh (Zundert
1853 - Auvers-sur-Oise 1890) heeft in zijn korte
leven verscheidene van die ijk-momenten gekend.
Na aanvankelijk in Den Haag, Londen en Parijs als
bediende klusjes te hebben gedaan voor kunsthandel
Goupil Cie. die was opgezet door een broer van zijn
vader, werkte hij een tijdje als hulponderwijzer en
vervolgens ook hulpprediker aan scholen
in Engeland. In december 1876 keerde
hij naar Nederland terug, naar Etten waar
zijn ouders zich hadden gevestigd. Hij
vond een betrekking bij een boekhandel
in Dordrecht. Zijn groeiende belang
stelling voor de godsdienst bracht hem
ertoe die baan na een paar maanden op
te zeggen om in Amsterdam theologie
te gaan studeren. Na een jaar verruilde
Vincent Amsterdam voor Brussel waar
hij zich inschreef aan een school voor
Evangelisten. Van 1878 tot 1880 werkte hij
als veldprediker in de arme mijnstreek de Borinage.
Daar begon hij te tekenen en nam hij het cruciale
besluit zijn leven aan de kunst te wijden.
De kunst
Terug in Brussel volgde hij cursussen anatomie en
perspectief tekenen. Zijn jongere broer Theo (1857-
40 Zeeuws Tijdschrift 2006/7-8
