Helder met Van
Celder
Dit nummer is gewijd aan de scheidende Commissaris
van de Koningin in Zeeland Wim van Gelder. Hij
heeft die functie 14 jaar bekleed en dat komt aardig
in de buurt van het gemiddelde van zijn voorgan
gers. Ikzelf ken hem vooral in zijn hoedanigheid als
voorzitter van het bestuur van de Stichting Zeeuws
Tijdschrift. Ook was hij, met uitzondering van dit jaar,
juryvoorzitter van de Zeeuwse Boekenprijs. Hij was
daarbij altijd in zijn element.
Op verschillende andere manieren speelde hij in
de Zeeuwse culturele wereld een rol. Evenementen
en organisaties waarbij hij betrokken was, zijn onder
andere: het Prins Bernhard Cultuurfonds, Film by the
Sea, Nieuwe Muziek en de Vleeshal. Met zijn vrouw
Mineke van Gelder-Wiggers, die geruime tijd voorzit
ter was van het Zeeland Nazomerfestival, mistte hij in
de afgelopen jaren weinig uitvoeringen. Ook hield hij
vele lezingen met een cultuurhistorische inslag; som
mige daarvan zijn in dit tijdschrift opgenomen. Zo
valt in dit nummer een Engelstalige bijdrage te lezen
over de rol van de regio's in een Verenigd Europa.
Het overgrote deel van dit nummer bevat bijdra
gen die in het kader van een lezingenreeks in het
teken van Van Gelders afscheid onlangs zijn gehou
den. De sprekers brachten onderwerpen naar voren
die hij tijdens zijn commissariaat helder in het vizier
heeft gehad. In een willekeurige volgorde waren dat:
Europa, water, mentaalgoed en veiligheid. De rol
van de regio in Europa heeft in Van Gelder altijd een
krachtig pleitbezorger gevonden. Door zijn lidmaat
schap van het Comité van de Regio's kon hij daar ook
in Brussel duidelijk een stem aan geven.
Zijn belangstelling voor water dateert van het
begin van zijn carrière als consultant op dit terrein.
Van Gelder ziet het water eerder als een bondge
noot dan als een vijand maar in een provincie waar
ontpolderen taboe is, heeft hij zijn mening met de
nodige omzichtigheid uitgedragen. Toch komt die
erop neer dat hij een huwelijk tussen zee en land als
een sturende factor ziet in de ontwikkeling van de
economie, voedselproductie, recreatie, natuur en cul
tuur van Zeeland.
Wanneer het om het immateriële erfgoed van
Zeeland ging, nam hij nooit een blad voor de mond.
Hij was een sterk pleitbezorger van de dialecten, oude
ambachten, volksverhalen en muziek- en danstradi-
ties. Tijdens zijn commissariaat is de belangstelling
voor het erfgoed in Zeeland aanzienlijk gegroeid en is
het besef doorgedrongen dat een regio er een belang
rijk deel van zijn identiteit aan ontleent. Dat daar een
veilige omgeving bij hoort is voor Van Gelder een
uitgemaakte zaak. Hij hamerde daarbij op twee gere
lateerde aspecten van die veiligheid: er aandacht voor
hebben en de zelfredzaamheid van de burger.
Betekent Van Gelders afscheid ook zijn afscheid
van het Zeeuws Tijdschrift? Het debat ter provincie
over de ontvlechting is afgerond met de conclusie
dat provinciale bestuurders geen bestuurlijke taken
mogen vervullen in door de provincie gesubsidieerde
organisaties. Dit tijdschrift ontvangt inderdaad een
bescheiden provinciale subsidie maar bij mijn weten
heeft die nooit het onpartijdig functioneren van de
voorzitter in de weg gestaan. Dus of het automatisme
gehandhaafd blijft dat de nieuwe commissaris, Karla
Peijs, voorzitter van de Stichting Zeeuws Tijdschrift
wordt, is ongewis. Het spreekt voor Wim van Gelder
dat hij al aangeboden heeft voorlopig voorzitter te blij
ven, mocht de nieuwe commissaris niet beschikbaar
zijn.
Paul van der Velde
2 Zeeuws Tijdschrift 2006/7-8
