de bouw van de tunnel. Bovendien dachten we dat we het
infrastructurele probleem konden oplossen, zoals we dat
nu ook met de tunnel bij Sluiskil doen. Ik heb kortom
bewust ingecalculeerd dat een aantal zaken nog niet opti
maal zouden zijn, onder het mom dat komt goed als de
tunnel er eenmaal is. De maatschappelijke en economi
sche ontwikkelingen zijn onderschat en worden verkeerd
gezien. Ik heb het al in Trouw geschreven. In Zeeuws-
Vlaanderen piepen ze dat er bedrijven zijn vertrokken.
Ten onrechte. Het gaat om bedrijven met zowel een vesti
ging in het noorden en het zuiden die nu één locatie kie
zen. Veel efficiënter en beter voor Zeeland. Daarbij moe
ten we ons realiseren dat de Westerscheldetunnel binnen
het budget en binnen de geplande bouwtijd is voltooid
en dat de vervoerstromen door de tunnel gaan zoals deze
zijn voorspeld. Dat kunnen weinig grote infrastructurele
projecten in Nederland ons nazeggen...
Zeeuwse politiek bestaat.
Zeker. Het landbouwaspect domineert bijvoorbeeld
zwaar het denken van veel bestuurders, terwijl deze
sector maar vijf procent van onze economie uitmaakt.
Dat heeft te maken met diepgewortelde waarden die
je ook merkt in discussies over de ontpoldering. Het
gaat nog lang duren voordat die 'valse' beelden zijn ver
dwenen. Langer dan elders, heb ik wel eens de indruk.
En dat komt doordat de nieuwe instroom, de buiten
poorters, hun verblijf in Zeeland niet als iets definitiefs
zien. Ze beperken de maatschappelijke participatie
tot een bestuurslid van de sportclub of een schoolbe
stuur en een enkeling sluit zich aan bij een serviceclub
als de Rotary, maar bij de 'buitenpoorters' wordt een
actieve deelname aan instellingen als een politieke par
tij of het waterschap vermeden, dat kost veel te veel tijd
voordat men daar voet aan de grond krijgt.
5 Het Zeeuws Tijdschrift moet een opinie
weekblad worden...
Ik weet niet of daar plaats voor is. Opiniëren is een
moeilijke zaak in Zeeland. De PZC praat de lezers
een beetje naar de mond. Stel je voor dat ze zich con
fronterend zouden opstellen, dat kost abonnees. Deze
houding is onderdeel van de conflictvermijdende men
taliteit die zo kenmerkend is voor een rurale samenle
ving. Tragisch is in dit geval wel dat deze krant, die ik
overigens tot de beste regionale kranten van Nederland
reken, op deze manier al dan niet onbewust de eenzij
dige provinciale benadering van de eigen identiteit ver
sterkt of op z'n minst in stand houdt en open dialogen
en echte discussies blokkeert. Ik heb het in mijn begin
jaren in Zeeland zelf meermaals aan den lijve onder
vonden als ik voorzichtig eens een opinie ergens over
uitte, dan kreeg ik steevast de reactie: daar heb je die
Amsterdammer weer met z'n provocerende uitspraken.
7 Zeeuws Tijdschrift 2006/7-8