Toegeschreven aan Pieter van der Velde, Schepen vooreen havenstad, 1712. Foto: Zeeuws maritiem muZEEum
Vlissingen. Van der Velde schilderde zeestukken, vaak de Schelde. Deze stad lijkt een imaginaire stad te zijn.
Galeischepen werden in navolging van de Spanjaarden enige tijd gebouwd en gebruikt rond 1600.
Het aardigst vind ik de schilders die onbevangen
oog voor de omgeving hadden. Het verhaal van Ludolf
Bakhuysen die evenals zijn grote voorbeeld Willem
van de Velde het water opging. Hij versloeg geen grote
zeeslagen maar bestudeerde, liefst bij slecht weer, de
wolken, de wind en het water. Hij keek wat het licht
deed met water en luchten. Aanvankelijk maakte hij
net als Willem van de Velde penschilderijen, maar
later werkte hij in kleur. Toen vader en zoon Van de
Velde naar Engeland vertrokken, nam Bakhuysen hun
rol als grootste zeeschilder van Holland over.
Het is vreemd dat er zo weinig Zeeuwse zeven-
tiende-eeuwse zeeschilders zijn (het waarom daarvan
moet later nog een keer onderzocht worden). Het
was onfortuinlijk dat het paneeltje van de Zierikzeese
schilder Pieter Vogelaer te kwetsbaar werd bevonden
om de reis van het Rijksmuseum naar Vlissingen te
maken. Wel lukte het om werken van vader en zoon
Anthonissen uit de Leidse Lakenhal in de tentoonstel
ling op te nemen. Die twee hadden duidelijk iets met
Zeeland. Vader Hendrick schilderde verschillende
keren de Schelde en Zierilczee. Zoon Arnoldus heeft
zelfs in Zierilczee en Middelburg gewoond.
Onder de loep
Over Pieter van der Velde (er worden vele spellingsvor-
men voor zijn naam gebruikt maar ik heb deze aan
gehouden) is niet zoveel bekend. In het archief van de
stad Antwerpen is te vinden dat hij daar op 27 februari
1634 geboren werd. Hij was de zoon van de goudslager
Peter van der Velde en Maria Nobis. Zijn leermeester
was de zeeschilder Bonaventura Peeters (1614-1652).
Pieter van der Velde moet in zijn tijd een bekend
schilder geweest zijn want hij had een behoorlijk aan
tal leerlingen in dienst. Dat belangrijke schilders als
Erasm Quellis en David Teniers hem assisteerden,
toont aan dat Van der Velde een kunstenaar van naam
was. Zijn sterfdatum is vreemd genoeg niet te traceren.
De nacht is voorbij gevlogen. De volgende dag
is mijn eerste gang terug naar de zolder van het
22 Zeeuws Tijdschrift 2007 3-4
