voor anderen niet vanzelfsprekend is dat je een plant
uitje niet op zijn kop in de aarde zet.' Digna's ouders
hebben er uit familiebezit ook een weekendhuis waar
aan een oude boomgaard is gelegen met bijzonder
Zeeuws fruit zoals de mispels, morellen, en kroosjes-
pruimen die voortreffelijke jam geven.
De verbondenheid van mensen met hun geboorte
grond is een thema in Digna's filmoeuvre. Voor haar
lange, tweedelige documentaire Tiengemeten, die afge
lopen winter werd uitgezonden door de NPS, volgde ze
jaren achtereen de ontruiming van het Zuid-Hollandse
eiland, waarvan de politiek besloot dat het moest wor
den teruggegeven 'aan de natuur'. Inmiddels blijkt daar
'wandelnatuur' of 'verpoosnatuur' mee te zijn bedoeld,
en wordt er nagedacht om één boerderij te behouden
als zorgboerderij waar wellicht mensen met hersenlet
sel het land gaan bewerken.
Recreëren door te werken in de natuur doet een
moestuinier helemaal vanzelf, op zijn eigen lapje
grond. De andere voldoening die je van een moes
tuin hebt, is érg lekker eten, met het seizoen mee. 'Je
maakt er ook een sport van om het hele jaar door uit
je tuin te kunnen eten,' vindt Digna. 'Dat is alleen
moeilijk in het vroege voorjaar, als er na de laatste
wintergroenten gewacht moet worden op de nieuwe
oogst. Dat gat heb ik nu heel mooi opgevangen door
de groene asperges en de spitskool.' Tot diep in de
herfst plukt Digna de vruchten van haar tuin: 'Op
mijn verjaardag, 17 oktober, had ik vorig jaar een grote
schaal vol herfstframbozen.'
Van de Thoolse Doré tot de Rode Pimpernel
'Naar de C1000 gaan is natuurlijk veel makkelijker,'
verklaart Digna het verdwijnen van veel moestui
nen, ook in haar eigen dorp. 'Je doet het omdat je
het verschil proeft.' Alleen al de aardappels bieden
haar die motivatie: de oude, kruimige Zeeuwse ras
sen - 'Zeelands roem, allemaal bloem!' - zijn in
supermarkten vervangen door naamloze vastlcokers.
Over de keuze van de aardappel wordt familieberaad
gehouden. 'Er moet een vroege "eersteling" en een
late "bewaaraardappel" bij zijn. We hebben de Thoolse
Doré als de vroege zomeraardappel, en de Rode
Pimpernel als de winteraardappel. Opbrengst en zielc-
teresistentie tellen ook, daarom hebben we de Nicola
en de Gloria geprobeerd, maar die vonden we niet
lekker. Mijn eigen favoriet is de Kipfler, die ilc van een
Thools zaadbedrijf heb gekregen, volgens de teler is
het een oud Habsburgs ras. Hun vorm lijkt een beetje
op de Brabantse Muuskes. Als ik ze kook ruik ik altijd
een vage bloemengeur, heel wonderlijk.'
Omdat haar vader van 81 vorig jaar een ingrij
pende operatie moest ondergaan, was Digna dit jaar
bang dat ze dit voorjaar alléén de aardappelen in de
grond zou moeten zetten. Tot haar geluk is haar vader
helemaal hersteld en spit hij met grote voortvarend
heid de 'kuutjes' waarin zijn dochter dan de compost
strooit en het pootgoed netjes neerlegt. 'Met de goede
leant boven, waar de meeste kiemen zitten, daar vormt
het blad zich uit, en daar kijk je dan goed naar.' Als
de rij plantkuiltjes is dichtgegooid, wordt 'het lienetje
verzet'. De kuiltjes moeten ten opzichte van elkaar
verspringen, en voor de plantafstand komt er een
meetlatje aan te pas. 'Je bent in al zulke dingen orde
lijk omdat dat veel makkelijker schoonhoudt.'
'Aardappelen poten doe je het beste samen, je
maakt daar dan een heel ritueel van. Het is ook
een soort markeringspunt van het jaar, je vraagt
bijvoorbeeld aan elkaar "Heb je de aardappels er al
inzitten?",' merkt Digna op. 'Ik heb het ritueel zelfs
gefilmd voor mijn eindexamenfilm, hier op deze tuin.
Een acteur speelde mijn oom Paul, die ik altijd hielp
met het aardappelen planten. Die film gaat over een
meisje dat na een verbroken verloving terugkeert
naar haar eigen dorp. Ze ziet dat daar alles aan het
veranderen is. Daar wordt ze eerst onrustig van, maar
aan het slot aanvaardt ze het wel een beetje. Het is
niet zo'n vreselijk serieuze film hoor, maar dat gevoel
beleef ik aan een moestuin ook. Door te werken in
een tuin neem je de dingen zoals ze zijn, je wordt
vanzelf een beetje filosofisch.'
54 Zeeuws Tijdschrift 2007 j 3-4