Kritisch Zeeuws regionalisme gepimpt
In het redactioneel van Zeeuws Tijdschrift 53 (2003) 4I5
is een omschrijving gegeven van een zich ontwikke
lend kritisch Zeeuws regionalisme dat 'zich laat ken
nen als een zoektocht naar zaken
die zowel betekenis hebben in de
regionale als interregionale (inter
nationale) context. Deze zoek
tocht manifesteert zich in de hele
Zeeuwse samenleving dus ook
op het terrein van de beeldende
kunst.' Dit nummer is grotendeels
aan ontwikkelingen in vooral de
beeldende kunst gewijd. Daar was
ook aanleiding voor want begin
juni werd het Zeeuws Museum
officieel heropend maar nooit was
er een meer open museum dan
toen het gesloten was. Onder de
energieke aanvoering van directeur
Valentijn Byvanck is het Zeeuws
Museum uitgegroeid tot een niet meer weg te denken
cultuurproducent 'die de collecties gebruikt als grond
stoffen voor het erfgoed van de toekomst. Het is een
etalage, een filmhuis, een modeshow, en bovenal een
reclamebureau voor de levende cultuur.'
Dit staat te lezen op de achterflap van de Byvancks
publicatie Kunst moetje voelen (Zeeuws Museum
2007) en het moet de museumgeneratie van bewaar
ders, beheerders en beschermers nog meer rimpels
hebben bezorgd dan ze al hadden. Maar voor wie
grenzeloos, ongegeneerd en voortdurend uit zijn dak
wil gaan, kan nu midden in Middelburg terecht want
'Het Zeeuws Museum geeft nieuwe betekenis aan
de term regionaal museum. Het verkent de grenzen
van de museale traditie door de rijke collectie in een
reeks onverwachte beeld- en gevoelskaders te presen
teren. Daarbij speelt het met de Zeeuws identiteit en
geeft het de lokale cultuur een mondiale uitstraling.'
Hieruit kan afgeleid worden dat in ieder geval in een
deel van het domein van de beeldende kunst er veel
gevonden is in de regionale cultuur dat kan schitteren
op het wereldtoneel. Wij houden onze adem in.
Byvanck zou gezien kunnen
worden als een DJ/VJ die de col
lectie van het museum sampled.
Maar terwijl de directeur druk aan
het draaien en het herschikken is,
wordt er gewerkt aan het materi
aal dat hem in de toekomst nog
ten dienste kan staan. Op 5 sep
tember wordt in Terneuzen een
van de grootste bronzen sculptu
ren ter wereld onthuld. Dit beeld
van de vermaarde beeldhouwer
Thom Puclcey heeft al de nodige
stof doen opwaaien (hij zou er al
tien jaar aan werken - is niet zo
- hij zou er failliet aan gaan - is
ook niet zo - en zal dat onge
twijfeld blijven doen. Het ontvelde lijf van zijn werk
Anatomische Man vormt een regelrechte provocatie die
de stad manmoedig over zichzelf heeft afgeroepen.
Hij wil aan zichzelf ontsnappen maar kan Terneuzen
zijn verlangen verder voeden zodat hij er inburgert?
Dat laatste gold zeker voor de architect F.P. Joseph
Rouleau (1897-1961) aan wie wij een katern heb
ben gewijd. Iedereen kent stadsarchitecten als J.P.
Berlage en JJ.P. Oud maar wie weet dat Rouleau
stadsarchitect van Hulst was? Hij was op de schaal
van Hulst minstens zo beeldbepalend als Berlage voor
Amsterdam. Veel van zijn bouwwerken zijn afgebro
ken of worden met sloop bedreigd maar wat resteert
is zeker de moeite waard om in stand gehouden te
worden als voorbeeld van interbellumarchitectuur in
de regio.
Paul van der Velde
4 Zeeuws Tijdschrift 2007 5-6
