11
1 'J'<
IS
Ml
De Italiaanse schrijver Edmondo de Amicis schreef in 1876 de volgende hommage aan Nederland:
'Nederland is een verovering van de mensen op de zee: het is een kunstmatig, een 'gemaakt' land.
De Nederlanders hebben het gemaakt - het bestaat omdat de Nederlanders het bewaren, het zou
verdwijnen als de Nederlanders het verlieten.' Wat hier voor Nederland geldt, geldt natuurlijk zeker
voor Zeeland. Door Dick van der Wouw
Dat kunstmatige, gemaakte gevoel had ook de verte
genwoordiger van het platteland uit Finland, toen ik
hem tijdens onze excursie door Zeeland vroeg wat hij
van het Zeeuwse landschap vond: 'It is so architectu-
red.En daarmee kom ik aan de stelling: Zeeland is
een museum! En wat voor een museum: een geweldig
museum. Zeeland is een dynamisch museum van
eeuwen strijd tegen het water, van polderen en ontpol-
deren. Een museum van grote en van kleine werken
in de Delta en van eeuwenlang vruchtbaar maken
van het land achter de dijken en het bevissen van de
omringende zilte wateren.
Typisch Zeeuws
Een dynamisch museum dat zich ontwikkelde van
eilanden in de monding van de Rijn-Schelde tot een
ingedamd, bebrugd en getunneld landelijk gebied
met ruime waterpartijen. Een museum dat zich
ontwikkeld heeft van geïsoleerde plattelandscultu
ren tot moderne wereldse dorpstrots. Een museum
van aanleg en verval van verdedigingswerken als de
Staats-Spaanse linies en bunkergordels uit de Tweede
Wereldoorlog. Een museum van bloei en verval en
weer opbloei van steden. Zeeland is ook een museum
van vooral naoorlogse industrialisatie. En zo zijn er
52 Zeeuws Tijdschrift 2007 5-6
