Zeeuwse kunstenaars gedocumenteerd
Agnes van den Noort-van Gelder, Dirk van Gelder
in Veere 1938-2963. Vlissingen: Den Boer De Ruiter,
2007. ISBN 978-90-74576-99-4, 19,90.
Robbert Jan Swiers, Theo Voorzaat De Illusie - The
Illusion. Vlissingen: Den Boer De Ruiter, 2007.
ISBN/EAN 978-90-74576-84-0, 34,90. Engelse ver
taling door Willem Bek.
Joop van Nugteren, Thom Schrijer, Sigrid
Boone, beeld spraak. Kloetinge: De Groote Roeibaerse,
2007. ISBN 978-90-811356-1-0, 24,95.
Het fonds van uitgeverij Den Boer De Ruiter omvat
langzamerhand een aardig lijstje Zeeuwse kunsthisto
rische titels. Kortgeleden verscheen Dirk van Gelder in
Veere 1938-1963, bij een bijna gelijknamige expositie in
Museum 'De Schotse Huizen' in Veere. Vijftig exem
plaren van dit boek zijn van een originele gravure van
Van Gelder voorzien (te bestellen via boekhandel De
Drvkkery te Middelburg). Het is dit jaar honderd jaar
geleden dat tekenaar/graficus/docent Dirk van Gelder
(1907-1990) in Scheveningen werd geboren. Een
belangrijk deel van zijn werkzame leven woonde en
werkte hij echter in Veere. Het boek ter gelegenheid
van de tentoonstelling is samengesteld door Agnes
van den Noort-van Gelder, dochter van de kunstenaar,
en geredigeerd door PZC-journalist Rolf Bosboom.
Het boek biedt zowel een biografische schets (met
fraaie foto's uit het familiealbum) als een representa
tief overzicht van Van Gelders werk uit de Zeeuwse
periode. Dirk van Gelder liet zich vooral inspireren
door de natuur. Hij tekende de flora van duin en
weide, vlinders, het leven onder en boven water. In
houtgravures en etsen documenteerde hij ook het
stadsschoon van Veere. Hoewel een groot vakman,
wiens werk vooral van natuurhistorisch- en topogra-
fisch-documentaire waarde blijft, was Van Gelder
zeker geen bevlogen artiest of visionair.
Anders is dat met Theo Voorzaat, een van de praat
stoel afkerige artiest over wie dezelfde uitgever ook
een boek uitbracht. Deze zeer mooi uitgevoerde publi
catie bevat vooral veel afbeeldingen van werk van de
bij Dreischor op Schouwen wonende en werkende,
maar in Rotterdam (in 1938) geboren kunstenaar. De
tekst bestaat uit enkele interviews door Robbert Jan
Swiers en een Engelse vertaling daarvan door Willem
Toren van de Grote Kerk in Veere, een houtgravure die Van
Gelder maakte in 1952 (afbeelding uit het besproken boek).
Bek. Een beknopte biografie met aardige 'biofoto's'
besluit het tekstdeel. Aan het eind van het boek is de
lange lijst van Voorzaats exposities sinds 1973 opge
nomen. Ook deze publicatie verscheen ter gelegen
heid van een overzichtstentoonstelling, ingericht door
Voorzaats vaste galerist Koen Nieuwendijk (Galerie
Lieve Hemel, Amsterdam) in het Marie Tak van
Poortvliet Museum in Domburg.
Voorzaats werk zou behoren tot het hedendaags
realisme, een zonderlinge indeling als men het mij
vraagt; zeker gaat Voorzaat fijnrealistisch te werk
en roemt hij in zijn spaarzame ontboezemingen de
zeventiende-eeuwse meesters; maar zijn schilderijen
staan voor deze kwalificatie toch een beetje te bol van
raadselachtige elementen en misplaatst aandoende
personages. Een grote invloed van het magisch-rea-
lisme valt niet te ontkennen, hoewel de vaak aanwe
zige anekdotiek ook dat weer ondergraaft. Zeker is,
dat Theo Voorzaat zelf met grote tegenzin over 'de
betekenis' spreekt van zijn werk. 'Al dat diepe gewroet
55 Zeeuws Tijdschrift 2007 I 5-6
