WILLEM BRAKMAN
DE ZEEUWSE CONNECTIES VAN
In de jaren vijftig had Brakman korte tijd een huis
artsenpraktijk in zijn geboorteplaats Scheveningen.
In 1957 werd hij bedrijfsarts in Enschede waarbij een
regelmatig dienstverband hem meer gelegenheid gaf
om te schrijven. In 1961 debuteerde hij met de roman
Een winterreis, daarna verscheen zijn werk met vaste
regelmaat. Hij kreeg in 1979 de Bordewijkprijs voor
de verhalenbundel Zes subtiele verhalen en in 1981
de P.C. Hooftprijs voor zijn gehele oeuvre. In 2003
verscheen zijn vijftigste roman, Nazomer. Een kleine
episode uit het leven van een man die een huis erft
in Hulst, dat ook een plaats van handeling is in zijn
debuutroman.
Brakmans ouders waren afkomstig uit Zeeland.
Vader Hendrik Brakman kwam uit Terneuzen en
moeder Maria Leuntje de Broekert uit Souburg. Ze
vestigden zich in 1919 in Den Haag, maar bleven het
contact met het land van herkomst intensief onder
houden. In de periode 1925 - 1939 bracht het gezin
vele zomervakanties door bij de familie in Terneuzen.
De familie uit Souburg woonde sinds 1924 niet meer
in Zeeland, waardoor alleen Zeeuws-Vlaanderen een
onderdeel van Brakmans jeugdherinneringen werd.
Familieachtergronden
De meeste Nederlandse Brakmannen vinden hun
oorsprong in Antwerpen. Stamboomonderzoek heeft
hen daar in de late Middeleeuwen getraceerd, maai
de Zeeuwse familie Brakman krijgt pas contouren
als de Antwerpenaar Joanne Braeckmans, koopman
in vette waren, na 1585 naar Middelburg trekt, omdat
zijn woonplaats weer in Spaanse handen was geko
men. Hij trouwde in Middelburg in de Nederlands-
Hervormde kerk met de eveneens uit Antwerpen
afkomstige Rebecca Velcemans. Hun enige zoon,
Johannes, werd schoolmeester en schreef de fami
lienaam als 'Brackman'. In 1654 verhuisde Johannes
naar Cadzand en sindsdien is het westelijk deel van
Zeeuws-Vlaanderen de bakermat van de familie.
Brakman had het niet hoog op met zijn eigen naam:
'Het zal jullie zijn opgevallen dat er iets mis is met
de naam Brakman, hij geeft en neemt tegelijk. Wie
de naam draagt wordt minder want er is het geluid in
verborgen van een oud torentje dat ineenstort. Er is
ook een duidelijk ach, ach in te horen als je de naam
uitspreekt en ook de klank van a bah, ajakkes, jakhals,
barre stakker, zatladder en grafkrans.' (Uit: Pop op de
bank. Een autobiografie, pp. 70-71)
Van de genealogische studies van de familie
Brakman dateert de oudste uit het interbellum van de
vorige eeuw. De geschiedenis van de familie Brakman
van J. A Brakman, is een opsomming van de vele
generaties Brakman vanaf Antwerpen in de vijftiende
eeuw tot 1922. Het is een wat onoverzichtelijk geheel
waarin de grote lijn op vele plaatsen wordt onderbro
ken door informatie die niet altijd even relevant is. Op
uitvouwbare bladen maakt de lezer ook kennis met
aangetrouwde uit Frankrijk afkomstige families die na
42 Zeeuws Tijdschrift 2008 1-2
