Borstbeeld van dr. Mezger op't Groentje. Foto particuliere collectie.
hoed een brandend stompje kaars bevestigd, zodat
hij zijn handen vrij had om zijn precieze werk te ver
richten. Op een afstand volgden de buurkinderen dat
spookachtige schouwspel ademloos.
Niet alle kaarsen kwamen bij de vader terecht.
Johann jr. was leergierig en las in bed bij de stompjes
die zijn moeder hem heimelijk toestopte, alles wat hij
te pakken kon krijgen. Zijn jeugdjaren werden geken
merkt door de harde strijd om het bestaan van zijn
ouders - die het overigens gezien de algehele malai
se in Amsterdam in het midden van de negentiende
eeuw nog niet eens zo slecht hadden getroffen - en
zijn levenslange persoonlijke inzet voor minderbe
deelden is vermoedelijk direct daarop terug te voeren.
Gesteund door zijn moeder, volgde Johann een
opleiding in de gymnastiek en de schermkunst aan de
in 1851 ter bevordering van de algemene lichamelijke
gezondheid geopende 'Inrigting voor Gymnastiek'
in Amsterdam. Na zijn leertijd werd Johann tegen
de zin van zijn vader eerst hulponderwijzer en vanaf
1858 vaste leerkracht aan de instelling. Meer en meer
begon de medische leant van de gymnastiek hem te
boeien. Hij was al bezig zich in de heilgymnastiek
te bekwamen, toen hem in 1859 een Frans artikel
over de behandeling van distorties met fricties onder
ogen kwam. Na een vervolgopleiding in de gymnas
tiek te hebben afgerond, begon hij aan een medische
opleiding aan de Klinische School in Amsterdam,
een 'école secondaire', maar besloot al gauw - met
financiële steun van buitenaf en morele steun van
medestudenten en leermeesters - zich te richten op
een studie aan het Athenaeum, die hem de moge
lijkheid zou geven een universitaire opleiding te vol
gen. Uiteindelijk behaalde hij in 1866 in Leiden het
medisch kandidaatsexamen magna cum laude en drie
maanden na zijn doctoraal examen promoveerde hij
in september 1868 in Leiden op 'De behandeling van
distorsio pedis met fricties'. Het artsexamen legde hij
pas in mei 1870 af.
Het kneden der ledematen
Tijdens zijn studie was de hardwerkende, begaafde
en gedreven Mezger gymnastieklessen blijven geven
en toen hem in de zomer van 1862 de kans werd
26 Zeeuws Tijdschrift 2008 j 7
