de zorgvraag vooral in de verpleging en verzorging
de komende jaren aanzienlijk zal toenemen. Mensen
zullen steeds meer op hun eigen verantwoordelijkheid
worden aangesproken om hun gezondheid actief in
de gaten te houden door veel te bewegen en biologi
sche producten te eten. De overheid helpt verder mee
met preventieve maatregelen zoals het rookverbod in
de horeca.
Voorkomzorg
Tegelijkertijd ligt er tegenwoordig in Zeeland ook heel
veel nadruk op wat we voorkomzorg noemen. Dit
betekent dure zorg zoveel mogelijk vermijden door de
zorg zo te organiseren dat aandoeningen in een vroeg
tijdig stadium gesignaleerd en verholpen worden.
Daarbij is er continu aandacht voor het efficiënter
maken van de zorgprocessen. Vaak wordt hierbij door
fusies tussen instellingen getracht schaalvoordelen te
halen. Niet zelden gaat dit gepaard met maatschappe
lijke onrust. De al een aantal jaren spelende discussie
rond de ziekenhuizen boven de Westerschelde is daar
een goed voorbeeld van. Daarnaast kunnen ontwikke
lingen in de ICT en domotica (huiselijke elektronica)
uitkomst bieden.
Toch wordt om allerlei redenen nog maar weinig
vooruitgang geboekt. Een goed voorbeeld daarvan is
de invoering van het elektronisch patiëntendossier dat
ernstig gefrustreerd wordt door partijen die wijzen op
de mogelijke risico's voor de privacy van patiënten.
Projecten die thuiszorg mogelijk maken via beeldver
binding met zorgverleners stranden vaak doordat ze
nog te weinig aansluiten bij de huidige werkwijze in
de reguliere zorgverlening (en ouderen huiverig zijn
voor de nieuwe technologie).
Voor Zeeland speelt ook nog dat grootschaliger
uitrol van innovatieve ontwikkelingen wordt bemoei
lijkt omdat we als een dunbevolkte provincie gezien
worden. We lopen hier ernstige risico's voor een
adequate opbouw van een passende infrastructuur
bij de groei van de zorgsector. Een groot deel van de
regie in de zorgsector is onder andere via wetgeving
als de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
op een zo laag mogelijk schaalniveau, namelijk bij de
gemeenten neergelegd. De in principe sympathieke
veronderstelling is dat daarmee het best aangesloten
kan worden bij wat de lokale vraag is. Wanneer echter
de zorgsector zelf juist de beweging maakt om zich
steeds grootschaliger te organiseren is hier de nodige
frictie te verwachten en zal het steeds moeilijker wor
den om efficiëntieslagen te maken en toch maatwerk
te blijven leveren. Pas in Zeelandstad zal die slag
gemaakt kunnen worden.
Literatuur
Harbers, M.M. (2008). Zijn er verschillen tussen Nederland en
andere landen? Volksgezondheid Toekomst Verkenning, Nationaal
Kompas Volksgezondheid. Bilthoven: RIVM, <www.nationaalkom-
pas.nl> Gezondheid en ziekte\Sterfte, levensverwachting en
DALY's\Gezonde levensverwachting.
Jorritsma, P. en M. Olde Kalter. (2008). Grijs op reis. Over de
mobiliteit van ouderen. Den Haag: Ministerie van Verkeer en
Waterstaat.
Kraker, P. de, I. van der Tak en D. van der Wouw (2008). Van
vrijwilligerswerk naar vrijwillige inzet. Middelburg: Scoop.
Poos M.J.J.C. 2008. Neemt de levensverwachting toe of
af? Volksgezondheid Toekomst Verkenning, Nationaal Kompas
Volksgezondheid. Bilthoven: RIVM, <www.nationaalkompas.nl>
Gezondheid en ziekte\Sterfte, levensverwachting en DALY's\
Levensverwachting.
Provincie Zeeland (2009). Versterken, Vernieuwen, Verbinden:
Sociaal-Economische Schets Zeeland. Middelburg: Provincie Zeeland.
SCP (2008). Verpleging en verzorging verklaard. Den Haag: SCP.
Viazorg (2007). Arbeidsmarktverkenning 2007-2011. Goes: Viazorg.
Vriends, K.L.H.M. e.a. (2008). Gezondheid boven water in
Zeeland; regionale volksgezondheid toekomstverkenning 2008, Goes:
GGD Zeeland.
46 Zeeuws Tijdschrift 2009 i 3-4