De eerste stap van de reddingsactie was het dro
gen van de door het bluswater nat geworden boeken.
Uit de band geraakte folianten werden in portefeuilles
gedaan, terwijl daarnaast met het binden van geschrif
ten werd begonnen. Op 19 april 1941 kon Pieters GS
reeds meedelen, dat de normale dienstverlening - zij
het in aangepaste vorm - in het pand Dam 71 (In den
Yngelsche Krayer) hervat kon worden. Door nieuwe
aanschaffen raakte Dam 71 echter al snel overvol. Van
wege de oorlogssituatie kon voor dat probleem geen
structurele oplossing gevonden worden. Die kwam
er nog vrij onverwacht toen van regeringswege werd
voorgesteld in het kader van de restauratie van het
gehele Abdij complex de voormalige kapittelzaal met
de daarboven gelegen zolders ten behoeve van de Pro
vinciale Bibliotheek in te richten. Zo kwam in 1953 de
Provinciale Bibliotheek opnieuw in de Abdij terecht.
Henk Pieters (1898-1962) werd tot bibliothecaris
benoemd en zou die functie tot 1961 bekleden.
Henk Pieters: een bibliotheek is geen histo
risch instituut, maar een levende instelling
In het voorafgaande werd de betekenis van Pieters
in het recupereringsproces van de Provinciale Biblio
theek reeds belicht. Daaraan moeten echter zijn idee-
en over het functioneren van een bibliotheek worden
toegevoegd. Naar zijn mening moest een bibliotheek
geen historisch instituut zijn, maar een levende instel
ling. 'Als het goed is,' zo zei hij ooit in een interview,
'mag een bibliotheek nooit een bergplaats van vergeel
de geschriften en documenten worden. Zij moet een
levende instelling zijn.' Naar dat devies heeft Pieters
naar vermogen gehandeld. De nadruk lag wat hem
betreft duidelijk op de bellettrie en de literatuur over
Zeeland. Van de eerste interesse gaf de 'Zeeuwsche
Letterkundige Tentoonstelling' blijk, die hij in 1924
als assistent van Van Empel organiseerde.
Van de oriëntatie op het tweede vlak getuigde
het - samen met Van Empel - geschreven boekwerk
Zeeland door de eeuwen heen. Hoewel de opzet van dat
boek zeer traditioneel was, dat wil zeggen: strikt chro
nologisch, en de geschiedenis van Zeeland vanuit de
rechtshistorische invalshoek wordt benaderd, was het
in ander opzicht wel degelijk vernieuwend. Het boek
werd namelijk als partwork uitgegeven. Op gezette tij
den verscheen er een nieuw hoofdstuk van het boek.
Die afzonderlijke afleveringen konden in een bewaar-
band verzameld worden. Zo kwamen de twee delen
van Zeeland door de eeuwen heen geleidelijk tot stand.
Willem David de Bruine: een bibliotheek is een
cultuurinstelling
Tijdens de ambtsperiode van Willem David de Bruine
(1924-2009) vond een ingrijpende wijziging plaats
17 Zeeuws Tijdschrift 2009 i 5-6