uitgever sinds 1784, werd binnengebracht. Hieronder
duizenden negentiende- en vroeg twintigste-eeuwse
affiches van allerlei soort.
Omdat in 1961 het Documentatiecentrum Zeeuws
Deltagebied (nu Zeeuws Documentatiecentrum) werd
opgericht, was er vanaf dat moment ook gerichte
aandacht voor ontbrekende oude drukken op Zeeuws
gebied. Zo was in 1970 de schenking van de heer
Hendrikse op dit gebied een waardevolle aanwinst.
Dus groeide en groeide de collectie en, het verhaal
wordt eentonig, ook de behuizing in de Abdij begon
in zijn voegen te kraken en daarom werd er wederom
uitgezien naar een nieuwe behuizing.
Kousteensedijk
Na jarenlange voorbereiding kon in 1985 een nieuw
gebouw worden betrokken, het huidige pand aan
de Kousteensedijk, beter bekend onder de naam
Zeeuwse Bibliotheek. Hierin was plaats voor een
ruime kluis die beantwoordde aan alle eisen wat
betreft klimaatbeheersing. Eindelijk vond het oud
bezit rust en kon de catalogisering voortvarend ter
hand worden genomen. Na bijna 70 jaar is dan het
oude boekenbezit vrijwel geheel in kaart gebracht
en via de geautomatiseerde catalogus raadpleegbaar.
Deelcollecties zoals de handschriften, de pamfletten,
de ordonnanties etc. zijn op papier beschreven en
wachten op digitale ontsluiting. Want ook aan deze
cultuuromslag - boeken full text op het scherm -
kan en moet de bibliotheek niet ontkomen, wil ze
straks geen eenling vormen binnen het bibliotheek
landschap. Ook een actie als 'Adopteer een boek' kon
op touw worden gezet met als doel bepaalde door de
ramp van 1940 beschadigde boeken te laten restau
reren en conserveren. Particulieren en instellingen
werden daartoe opgeroepen en een aantal werken is
middels deze actie een tweede leven begonnen. Het
zou eigenlijk aanbeveling verdienen een permanent
restauratiefonds in het leven te roepen.
Ook in deze periode vermeerderde de oude boeke
rij via de inmiddels traditionele kanalen van aankoop,
schenking en legatering. Ik denk bijvoorbeeld aan de
waardevolle boeken op het gebied van de natuurlijke
historie en de Zelandica van de heer Van der Feen uit
Domburg en de grote collectie van Piet Meertens uit
zijn huis aan de Dam te Middelburg. Vele bijzondere
oude Zeeuwse boeken en zijn archief betrekking heb
bend op Zeeland vonden hun weg een aantal meters
verderop. Kostbare Middelburgse boekbanden uit de
achttiende eeuw konden worden aangekocht, waaron
der een zeldzame, prachtig versierde, band uit 1773.
Maar ook op muzikaal gebied werd de collectie ver
rijkt door sinds de jaren dertig wel aanwezige maar
tot nu toe onontdekte en onbeschreven (handgeschre
ven) partituren van fan Morks, Henriëtte Witsen en
Von Brucken Fock. Van deze laatste kwam nog niet
zo lang geleden zijn archief in ons bezit met daarin
weer talrijke partituren, waaronder unica. Vele andere
aanwinsten zou ik hier nog kunnen noemen, ook van
particulieren die zomaar ineens voor je bureau staan
met iets waardevols, maar laat ik afsluiten met een
paar bijzondere zaken uit het laatste decennium.
De Boutens collectie
In 1996 konden wij van de erven Boutens een
honderdtal boeken van de Middelburgse dichter
P.C. Boutens aankopen. De soms zeer kostbare uitga
ven zijn niet alleen interessant voor literatuurhistorici,
ook bibliofielen kunnen er hun hart aan ophalen. In
2004 vond de officiële overdracht plaats van de com
plete literaire nalatenschap van de (dagboek)schrijver,
dichter en literatuurcriticus Hans Warren, een unieke
gebeurtenis. De komst van zo'n 1.000 achttiende- en
negentiende-eeuwse kinderboekjes, waaronder vele
unica, uit de collectie van John Landwehr in 2006 was
een belangwekkende verrijking voor de oude kinder
boekencollectie en evenzeer was dat in 2007 de collec
tie van Marchien Hof, bestaande uit ongeveer 3.000
stuks protestants-christelijke jeugdliteratuur, waaron
der vele zeldzame zondagsschoolboekjes. En tot slot
vermeld ik hier mijn leukste aankoop uit 2007: van
een Duitse particulier kon ik een in de literatuur vol
slagen onbekende en eerste Middelburgse druk kopen
van de Georgarchontomachiae van Beronicius uit 1672,
een satirisch stuk over de rebellie van Walcherse
boeren tegen de Middelburgse overheid in juli 1672.
Dat deze druk nergens anders aanwezig is, hoeft geen
nadere uitleg, wel onderzoek.
Van begin (1859) tot nu (2009) is er veel Costeliclc
Goed bijeengebracht waarop ook een steeds groter
beroep wordt gedaan door studenten, hoogleraren,
(regionale) historici en andere geïnteresseerden.
En dat is een positieve ontwikkeling, want we verza
melen niet om het verzamelen, maar om het bijeen
gebrachte culturele erfgoed ter beschikking te stellen
voor iedereen die daar nader kennis mee wil maken.
25 Zeeuws Tijdschrift 2009 i 5-6
