Bijna 35 jaar na dato vertelden vele betrokkenen
hun verhaal aan De Schipper, die ook archieven en
de literatuur indook ten behoeve van zijn zeer forse
(soms langdradige) inleidingen en achtergrond-
schetsen. Tot zijn zegspersonen behoren niet alleen
de actievoerders en hun sympathisanten, maar ook
betrokken oud-politici, bestuurders en destijds actieve
PZC-journalisten zoals Kees van der Maas. De slag om
de Oosterschelde verhaalt van de eerste grote 'milieu
overwinning' in relatie tot onze waterstaat, maar of
de AOO het actiewezen in Zeeland uitvond, zoals de
auteur en enkele zegslieden beweren? Dat is zon
neklaar een onjuist standpunt, gezien de Vietnam-
demonstraties, scholierenacties, tegenstanders van
kernenergie, SJ-clubjes en andere (splinter)groepjes
die voordien al de boel op stelten zetten in Neerlands
zuidwesthoek. Wél zijn de daadkracht, originaliteit,
durf en schaal van de AAO-activiteiten uniek te noe
men voor de provincie.
De Schipper doet het allemaal op aanstekelijke
wijze uit de doeken, al moet men dit boek niet alleen
als historische documentaire lezen, maar ook als
apologie en propagandadocument post quem. Want
De Schipper was zelf één van de activisten en dus is
'wetenschappelijke' objectiviteit bij hem ver te zoeken.
Zijn felle ontkenning van de mede-initiërende rol
van (mensen uit) de milieubeweging zal bijvoorbeeld
deels verband houden met de huidige vriestempe
ratuur van de betrekkingen tussen 'Yerseke' en de
milieuwereld. De auteur zelf zegt in zijn verantwoor
ding: 'Objectief, subjectief, neutraal? Wie was neutraal
als het om de Oosterschelde ging?'
Verwijdering en toenadering
De boeren in de Oosterschelderegio waren algemeen
vóór afsluiting van de Oosterschelde, wegens de zoet
waterbehoefte van de landbouw. De Wilhelminapolder,
die dit jaar zijn tweehonderdjarig bestaan viert, was
en is in deze regio een belangrijke partij. Een mooi
uitgevoerd overzicht van de historie en het brede acti
viteitenspectrum van deze tot voor kort Koninklijke
Maatschap vinden we in 200 jaar Wilhelminapolder
een werk van flink formaat, met mooie foto's en
afbeeldingen en kloek gezette tekst. Het boek, uiter
aard nergens diepgravend of kritisch - het is een
officieel gedenkboek - behandelt 'alles': niet alleen
de historie sinds de inpoldering door 24 kooplui uit
Rotterdam, maar ook de dynamische ontwikkelingen
Kokkelvlees.
van nu en de toekomstvisie 2006-2012: woningbouw,
de ontwikkelingen ten aanzien van 'nieuwe econo
mische dragers', precisielandbouw, de omzetting dit
jaar in een openbare vennootschap én initiatieven
zoals het project Zeeuwse Tong (zie ook de bespre
king van ZL Zeelandboek 11 in Zeeuws Tijdschrift
2009 nr. 1/2). De Wilhelminapolder stelde hiervoor
grond beschikbaar voor een algenkweekvijver. Ook
participeert de polder intussen in Schelpdierkwekerij
Wilhelminapolder-Neeltje fans (de polder verhuurde al
165 hectare mosselpercelen in de Oosterschelde).
Binnendijkse Zeeuwse visserijprojecten worden
ook beschreven in VIP 30, een uitgave van het in
2006 door de Minister van LNV geïnstalleerde Vis-
1
Met behulp van het Global Positioning System (GPS) wordt
de grootte van een ingezaaid perceel in de Wilhelminapolder
gecontroleerd (foto uit het besproken boek).
90 Zeeuws Tijdschrift 2009 j 5-6