DE WAARHEID VAN HET VERZINSEL
door Franca Treur illustratie Ben Vranken
In Dorsvloer vol confetti beschrijf ik een Zeeuwse boe
renfamilie in een bevindelijk-gereformeerd milieu.
Katelijne, het middelste kind uit een gezin van zeven
is een buitenbeentje. Ze is het enige meisje in een
wereld waarin volgens de traditie mannen het voor
het zeggen hebben. Zowel in de kerk als op de boer-
Franca Treur (1979) is geboren en opgegroeid in Meliskerke,
Zeeland. Ze studeerde Nederlands en literatuurwetenschap aan
de Universiteit Leiden. Ze schrijft voor NRC Handelsblad en nrc.
next. Franca Treur debuteerde in 2009 met de enthousiast ont
vangen roman Dorsvloer vol confetti
derij heeft ze als jonge vrouw niets in te brengen.
Omdat ze daardoor niet kan meepraten met het
gesprek van de dag, creëert ze in haar hoofd haar
eigen wereld. Daarbij laat ze zich meeslepen door
verhalen, niet alleen die uit de Bijbel. Ze begint ook
verhalen te verzinnen.
Maar wanneer ze haar fantasieën hardop vertelt,
gaat het mis op de boerderij: haar opa smoort in de
gierkelder, Katelijnes broer moet op 16-jarige leeftijd
trouwen, en het langverwachte jubileum van dertig
jaar eersteklas melk gaat op het laatste moment niet
door. Waarom is dat? Waarom werken Katelijnes ver
halen zo ontregelend?
Om die vraag te beantwoorden, wil ik eerst een
andere vraag stellen. Namelijk de vraag naar de zin
van het leven. Sinds ik in de media heb verteld dat ik
niet meer in God geloof, vragen christenen mij hoe ik
denk over de zin van het leven, waarbij ze veronder
stellen dat het bestaan zonder God tamelijk zinloos is.
Daarin hebben ze natuurlijk gelijk. Op zichzelf
heeft het leven geen enkele betekenis. Het is een
geboorte- en een sterfdatum op een grafsteen en een x
aantal gebeurtenissen daartussen. Als louter feiten zijn
die even betekenisloos als de gebeurtenissen in het
leven van een konijn. Maar hierin onderscheiden we
ons van de dieren, dat we in staat zijn om zelf beteke
nis te geven aan ons leven. 'Vraag iemand naar de zin
van het leven en hij antwoordt met het verhaal van zijn
leven', schrijft de Hongaarse auteur György Konrad.
Juist omdat we wezens zijn die de vraag naar de
zin van het leven kunnen stellen, maken we van ons
bestaan een zinvol verhaal. Dat doen we door verban
den te leggen tussen verschillende gebeurtenissen.
Door de feiten te ordenen en te interpreteren. We
maken er een coherent geheel van. En we voelen ons
vrij om het verhaal te vertellen op onze eigen manier.
De vraag is hoeveel vrijheid we kunnen en willen
ervaren bij het vormgeven van ons levensverhaal. Veel
31 Zeeuws Tijdschrift 2010 3-4
