De voormalige Boerenleenbank aan de Walstraat in Terneuzen anno 2009 (thans Zij- en voorgevel van een woning aan de Oostkade in
de Wereldwinkel), door De Bruijne ontworpen in 1918 en uitgebreid in 1932 met Sas van Gent anno 2009, in 1913 door De Bruijne ont-
een extra travee in dezelfde stijl, waarbij vooral de afgeronde hoek en de in tegel- worpen voor de arts Puylaert. Foto: Johan de Koning,
plateaus gevormde naam van de bank opvallen. Foto: Johan de Koning.
van de bouw door de architect strekte hem tot lof.
'Wie zijn best doet, krasselt niet', besluit de burge
meester en daarmee is de toon gezet. Het pand is
eind twintigste eeuw verbouwd tot een appartemen
tencomplex. Jammer genoeg is de staat van onder
houd niet zodanig dat van een waardig tweede leven
voor dit bijzondere object gesproken kan worden.
Diaconiehuis Scheldeoord
Het plan van De Bruijne voor Scheldeoord werd gere
aliseerd op het terrein achter de hofstede van boer
Dekker en de sportterreinen van de HBS. Voor de
bereikbaarheid werd een nieuwe straat aangelegd, de
Emmastraat, naast de Tuinstraat en de Axelsestraat.
Straten waarin De Bruijne al eerder woningen had
ontworpen, die nu als het ware een ensemble met het
rusthuis gingen vormen. Er kwam een rationele plat
tegrond met wel dertig kamers aan weerszijden van
een brede gang, verdeeld over de drie lagen van het
gebouw. Er zijn kleine zit-slaapkamers van 250 x 400
centimeter of kamers waarbij zit en -slaapgedeelte
gescheiden zijn, de zitkamer blijft dan 250 x 400 c„
de slaapkamer meet 200 x 300 cm. Ook zijn er spe
ciale hoekkamers, die 350 x 400 cm in afmeting zijn.
Badkamers worden gezamenlijk gebruikt, en ook de
toiletten zijn alleen voor collectief gebruik.
Voor het uiterlijk koos De Bruijne voor een zake
lijke uitstraling, die wel enigszins lijkt op het werk van
architect Dudok in Hilversum. De vormen zijn strakker
dan voorheen. Het gebruik van betonnen lateien boven
de raampartijen en de houten bakgoten als luifels over
lange delen van de gevels, maakt dat die er gestroom
lijnd uitzien. Dit wordt versterkt door de herhaling
van steeds dezelfde ramen in een streng ritme. Bij de
entree is het dak ruim verhoogd, waardoor net als bij
het raadhuis van Hoek een symmetrie gesuggereerd
wordt die het geheel een harmonieus karakter geeft.
In tegenstelling tot het raadhuis van Hoek zien we
in de gevel van Scheldeoord geen verfraaiingen in het
metselwerk. Wel is opnieuw gekozen voor een gele
steen. Deze steen was in de jaren dertig erg populair
en goed betaalbaar. Deze steen werd gezien als teken
van moderniteit in contrast met de in het verleden
gebruikte (bruin)rode bakstenen. In 1934 werd de
bouw aanbesteed en Scheldeoord werd in hetzelfde
jaar opgeleverd. In 1989 werd het gesloopt.
Herenhuizen en arbeiderswoningen
Naast opdrachten voor particulieren, instellingen en
bedrijven, ging Levien ook aan de slag met project
ontwikkeling. Vanwege zijn goede contacten met het
gemeentebestuur, kreeg hij de kans om vrijgekomen
grond van de gemeente te kopen en daarop voor
eigen rekening huizen te bouwen en die vervolgens
door te verkopen. In sommige gevallen meldden
de kopers zich zo snel aan dat hij de bouwaanvraag
62 Zeeuws Tijdschrift 2010 3-4
