Cornelius Markée, Generaal Caart van het eyland Walgeren, verdeelt in sijn wateringen, 1765. Zeeuws Archief. Kaarten Zeeland 292 123.8
alle ridderlijke orders zijnde een schoone verzame
ling van honderd vier en veertig gekleurde afbeeldin
gen' (Nagtglas, 1893, p. 135). Dat Markée een volslagen
onbekende is in de wereld van de Zelandologen werd
al eerder vastgesteld maar ook op andere vakgebieden
blijkt er dus weinig kennis over hem te bestaan. Was
dat alles? Als een deus ex machina lanceerde juist toen
de Koninklijke Bibliotheek de krantensite waarop een
miljoen bladzijden van Nederlandse kranten uit de
periode 1713 tot heden in digitale vorm toegankelijk zijn
gemaakt (www.koninklijkbibliotheek.nl)
Deze nieuwe bron leverde onmiddellijk vier treffers
uit de Middelburgse Courant op. Zo staat in een bericht
uit die krant van november 1769. 'Bij de weduwe Cor-
nelis Markée, in de Spanjaardstraat in Middelburg, is
te bekomen Naauwkeurige Verzaamelinge, van Geeste
lijke, Ridderlijken en Wereldlyken Orders na het leven alle
Geschetst en gekleurd door Comelis Markée in 8 deelen
compleet en alle ongebonden' (Middelburgse Courant,
11 november 1769). Hieruit viel af te leiden dat hij
getrouwd was en waarschijnlijk in dat jaar was komen
te overlijden. Nader onderzoek bevestigde dit want hij
bleek op 5 november 1769 te zijn begraven in Middel-
burg.5 Terwijl van zijn gereformeerde stadsgenoten wel
bekend is waar ze begraven zijn, ontbreken die gege
vens over Markée. Hieruit kan afgeleid worden dat hij
van katholieke huize was.
Not much is known about
In een bericht uit de Middelburgse Courant van eind
maart 1770 wordt een veiling - de eerste - van zijn
werken aangekondigd. 'J. Callenfels A. L. Zoon.
Boekverkooper op den Langenbrug, over de wal, te
Middelburg, zal op dinsdag den 10 april, dezes jaars,
ten Huyse van de weduwe van Cornelis Markée, in de
Spanjaardstraat, binnen deze stad, publicq verkoopen
een goede partij land-kaarten, tekeningen en eenige
boeken, waar van de katalogus eerdaags zal worden
uitgegeven' (Middelburgse Courant, 29 maart 1770).6
Callenfels, de drukker van die krant, trad dus op als vei
lingmeester. Ook kon hieruit afgeleid kunnen worden
dat Markée tevens boekhandelaar was.
De tweede veiling had in 1791 in Londen plaats bij
de Auctioneers E J Eggerton. In dat land was een
levendige belangstelling voor fraai uitgevoerde manus
cripten dus het moet ons niet verbazen dat Markées
werk de Noordzee was overgestoken. Het manuscript
was getiteld 'Naauwkeurige Verzameling van Gees
telijke en Ridderlijken Orders Naa het leven van alle
Geschetst, en gekleurt door Cornelius Markée in
Middelburg en Zeeland 1759.' Het bevatte volgens de
catalogus 803 afbeeldingen en besloeg acht delen in
vier marokijnleer banden gebonden (Eggerton's Cata
logue 1791). Dat inbinden was al eerder in Middelburg
gedaan. de vier banden van C. Markées manuscript
van Geestelijke Orders', geschreven en geaquarel
leerd in 1759/60 en toen in kalfsleer gebonden door
een onbekend Middelburgs binder' (Storm van Leeu
wen, 1992, p. 27). Het gaat om bijzondere banden want
ze hebben patronen van losse stempels in de vorm van
vier hoekwaaiers.
Een kleine tweehonderd jaar later, in 1969, dook
het werk weer in Nederland op bij een veiling van Van
Gendt Book Auctions en werd in de catalogus afgebeeld
(Catalogue 1969, p. 909). Een verslaggever van de Pro
vinciale Zeeuwse Courant (PZCj berichtte begin decem
ber 1989 over deze internationale veiling van boeken
en grafiek. 'De verzameling bevat 811 waterverfschil
derijen van de gewaden van priesters, monniken en
nonnen van een groot aantal religieuze orden en van
vele ridders. Elke pagina van de vier boekwerken bevat
een mannelijke en vrouwelijke figuur van 15 a 19 cen
timeter die op een sokkel staan. Bladen 37.3 x 23.3 cm'
(PZC, 7 december 1989). De journalist baseerde zich
op de catalogustekst. De samensteller daarvan komt
op het eind van zijn beschrijving van de 'Orders' tot
de conclusie: 'Not much is known about Cornelius
Markee' (Catalogue, p. 909)7
Meer dan tien jaar later werd hetzelfde werk weer
geveild, nu in London door Sotheby's. 'A fine col
lection of eighteenth-century Dutch watercolours of
costumes entitled "Naauwkeurige Verzameling van
9 Zeeuws Tijdschrift 2010 3-6