nET VERGETEN
BOMBARDEMENT'
j L
t
w»
I Lesv
STADSWANDELING
'i i
a F/--W -8
L" 1 TW}-röR j.r
«tij
PcTtr Si jokt dn Tabitf v#n Gml
Stadswandeling langs getroffen plekken in Middelburg (2010)
Franse militaire documenten en oude publicaties over
het bombardement, zoals op pagina 8 de omslag van
het al vroeg in 1945 verschenen Middelburg in bewogen
dagen 1940-1945, compleet met bruine ouderdomsvlek
ken - net als op het, tot op dat moment van herken
ning vergeten exemplaar in mijn eigen boekenkast.
Etsen van Wim Abeleven, pastels van Louis Heymans
en andere opgenomen kunstwerken tonen hoe een
ramp en een misdaad tot esthetisch genoegen kunnen
leiden.
Schuldvraag
Het mooie, degelijke uiterlijk van Middelburg 17
mei 1940 en het kloeke formaat kunnen ook gezien
worden als strategische middelen om controversiële
geruchten omtrent het bombardement, met name
over de Franse rol, eindelijk eens de kop in te druk
ken. (Ook ten aanzien van 17 mei 1940 bestaat trou
wens verwarring omtrent het juiste aantal slachtof
fers: in het deels door dezelfde auteurs geschreven
Geschiedenis van Middelburg in 25 stappen lezen we op
pagina 125 over 'nog geen twintig doden', terwijl ook
het gedenkboek het oude, vertrouwde aantal van 22
in twijfel trekt, zonder echter met een definitief aantal
te komen.) Meer expliciet dient het boek de wens om
aan de vergetelheid rond het gebeuren, die vooral bui
ten de provincie Zeeland heerst, een eind te maken.
Een kopje in de 'Samenvatting en conclusies'
spreekt van 'De mythe van het luchtbombardement'.
Inderdaad: het 'vergeten bombardement' op Mid
delburg was helemaal geen bombardement in de
hedendaagse zin, maar (grotendeels) een beschieting
gevolgd door een desastreuze reeks branden. De
mythe is in het leven geroepen door misinterpretaties
van Duitse vliegbewegingen door ooggetuigen, en
door een contemporaine publicatie als het bovenge
noemde Middelburg in bewogen dagen. Zij werd levend
gehouden door auteurs als L.W. de Bree, romancier
en geschiedschrijver van de Tweede Wereldoorlog in
Zeeland, wiens twijfelloze opvattingen over goeden
en kwaden wel vaker voor interessante vertekening in
zijn overigens prima leesbare historiografische werk
hebben gezorgd.
'We kunnen,' zo zegt pagina 183, 'de term bombar
dement echter blijven hanteren, want een beschieting
wordt immers ook een bombardement genoemd
(vergelijk bijvoorbeeld het bombardement van Vlis-
singen in 1809).' Peter Sijnke verdedigde deze mooie,
maar moeilijk houdbare stelling nog met vuur tijdens
de 'Studiemiddag over het Vergeten Bombardement',
die op 21 mei 2010 werd gehouden in de na 1940
fraai uit haar as herrezen Abdij van Middelburg. 'Ten
slotte,' aldus de eerste zin van de laatste alinea van de
Samenvatting, 'de schuldvraag is duidelijk. Die ligt bij
de Duitsers.' Waarmee, zoals hierboven al is gezegd,
de sinds de oorlog voortwoekerende discussies en spe
culaties over het Franse aandeel in de verwoesting van
Middelburg worden gesmoord. Of toch niet? Een jaar
na verschijning van het 'definitieve' boek over het ver
geten bombardement wordt door particulieren alweer
nieuw en ernstig onderzoek naar de gebeurtenissen
én tot dusver onbelicht gebleven 'daders' gedaan.
Peter Sijnke (red.), Tobias van Gent, Victor
Laurentius, Koos Bosma Anneke van Waarden-
Koets, Middelburg 17 mei 1940, het vergeten bombarde
ment. Vlissingen: Den Boer de Ruiter, 2010. ISBN
9789079875221, 29,50.
62 Zeeuws Tijdschrift 2on 1-2
