sie een bijzonder populair muziekgenre - overal in
Europa, maar vooral in Duitsland en Italië. De Refor
matie en de Contrareformatie zijn voor de ontwikke
ling van grote betekenis geweest. In het protestantse
Duitsland maakte het Latijn plaats voor de volkstaal
en ontstonden een vereenvoudigde lutherse eredienst
en de typisch Duitse liedkoralen. Aan het einde van
zestiende eeuw werden voor het eerst, maar met
behoud van de dramatische en liturgische eenheid,
liederen en niet-bijbelse teksten in de Passie opgeno
men. In het katholieke Italië werden echter, conform
de strenge regels van de Contrareformatie, wereldlijke
invloeden uit de eredienst geweerd. De responsoriale
Passies in de kerken werden er dan ook gekenmerkt
door eenvoud en gelijkluidendheid. Buiten de ker
ken ontstond in reactie daarop een passietype in een
veel vrijere vorm, het passie-oratorium. Het maakte
gebruik van instrumenten, grote koren (onder andere
als opening en slot), niet-bijbelse personages, liede
ren, begeleidende recitatieven en aria's die een per
soonlijk commentaar gaven op de door de evangelist
zojuist voorgelezen gebeurtenissen.
In Duitsland kende men minder restricties
voor de kerkpassies en werd de vrije, sterk door de
7 Zeeuws Tijdschrift 2on 1-2
