Cheops, Vensterbank, 1992. Foto: René van Haeften
Ieder die aanwezig was op het diner was zich er
pijnlijk van bewust dat dit een afscheid was maar aan
de sfeer was dat nauwelijks te merken. Twee maanden
later zag ik Jan voor het laatst. Lichamelijk een schim
van vroeger maar zijn geest was gelouterd. Wel was hij
gejaagd en vroeg waarom ik vijf minuten te laat was
en dat klonk als een verwijt. Tijd was voor hem altijd
belangrijk geweest, hij verspilde die niet graag. Hij
stierf een week later op 31 mei, 49 jaar jong. Iedereen
die drie dagen later op zijn begrafenis in Gapinge was,
en dat waren er velen, besefte dat deze drijvende kracht
achter de beeldende kunst node gemist zou worden. De
metalen roestige vuist op zijn graf is daar een voorbij
gaande herinnering aan want: 'Metaal verandert met de
tijd, het verandert van kleur, het oxideert en uiteindelijk
vergaat het. Keramiek daarentegen blijft onaangedaan;
lucht, water en vuur kunnen het niet meer beïnvloe
den' (Houwert, 1980, p. 2). En zo is het ook met het
rijke keramische oeuvre van Jan van Leeuwen.
Verwezenlijking van Jans droom
De tentoonstelling Kunst boven water is zonder meer
de aanzet geweest tot een grotere belangstelling voor
beeldende kunst in Zeeland in de twintigste eeuw
die zich gaandeweg ook tot andere kunstvormen uit
strekte. Sinds 1989 zijn er niet alleen vele tentoonstel
lingen georganiseerd maar zijn er ook vele monogra
fieën en catalogi gepubliceerd. Ik heb het niet precies
bijgehouden maar ik schat in dat er ongeveer dertig
zijn verschenen, zoals onder andere over: Ferdinand
Hart Nibbrig, de familie Góth, Dennis Galloway, Dirk
van Gelder, Hans Heeren, Jan Heyse, Lucie van Dam
van Isselt, Piet Rijken, de Vaarzon Morels, Claire
Bonebakker, Piet de Bodt, Raimond Kimpe, de Ten
Kloosters, Ad Braat, Mies Elout-Drabbe en nog vele
anderen. Deze boeken verschenen dikwijls bij de
opening van een tentoonstelling over de kunstenaar.
Merkwaardig genoeg is er nog geen boek over Van
Leeuwen zelf verschenen. Daarnaast zijn er ook publi-
13 Zeeuws Tijdschrift 2on 3-4
