ZEEUWS
KUNST
'i i r*c/~i_i Di ni
Jaargang 61, nummer 3-4, 2011
Redactie
Paul van der Velde (hoofdredacteur), Lineke Broos,
Marcel Migo, Oscar Steens, Margot Verhaagen,
Francisca van Vloten en Dick van der Wouw
Vaste medewerkers
Machteld Berghauser-Pont (Zeeuwse Boekenprijs),
Albert Clement (muziek), Frits de Coninck (heden
daagse kunst), Jan J.B. Kuipers (signalementen),
Mario Molegraaf (poëzie), Anda van Riet (fotogra
fie), André van der Veeke (proza) en Ben Vranken
(illustraties)
Aan dit nummer werkten mee
Marty Bax, Ingrid Duine, Peter Jansen, Johan de
Koning, Carla Roland Mullié
Bestuur Stichting Zeeuws Tijdschrift
mevr. K.M.H. Peijs (voorzitter), A.J. de Visser
(secretaris), J.A.M. Nijskens (penningmeester),
D. van den Bout, A.L. Oosthoek, K. Scherphuis
Adres
Postbus 303, 4330 AM Middelburg, 0114 - 32 28 78,
redactie@zeeuwstijdschrift.nl, www.zeeuwstijdschrift.nl
Abonnement
Het Zeeuws Tijdschrift verschijnt vier keer per jaar.
De abonnementsprijs bedraagt 47,30 euro franco
per post. Buiten Nederland: 52,50 euro. Abonneren
kan telefonisch of via de website. Opzegging dient
schriftelijk te geschieden twee maanden voor het
einde van het lopende jaar.
VORMGEVING
Pharos M. van Hootegem
DRUK
Pieters Grafisch Bedrijf B.V. Groede
Adverteerders
Auberge De Campveerse Toren Veere, Zeeland
Seaports, Stichting Curamus, ZorgSaam Zeeuws-
Vlaanderen, Zeeuws Veilinghuis, Wauters Hulst bv,
N.V. Westerscheldetunnel, Stichting Zigzag, SNS Bank,
Provinciale Zeeuwse Courant, Koninklijke Zeelandia
Groep b.v., de Drukkery Middelburg, De Koperen Tuin
Goes, Basting Boeken Oostburg, Schulting Partners
Middelburg, Pieters Grafisch Bedrijf B.V. Groede
Deze publicatie is mede tot stand gekomen met
financiële steun van de Provincie Zeeland
en het Van de Velde Publicatiefonds
2on Zeeuws Tijdschrift, ISSN 0166-5154
De redactie heeft ernaar gestreefd de rechten
van de illustraties te regelen. Degenen die des
ondanks menen rechten te kunnen doen gelden,
kunnen zich alsnog tot de redactie wenden.
Foto voorkant: Jan van Leeuwen, Hoofd van Etrusk,
1989. Collectie Vortex. Foto: Marian van der Weide
Aan het begin van de twintigste eeuw streken langs de kusten
van de Noordzee kunstenaars neer, zo ook in Domburg, Veere en
Vlissingen. Met name in Domburg werd druk geëxperimenteerd
en er wordt gezegd dat de wieg van de abstracte kunst tussen de
strandpalen van Domburg ligt. Het onderzoek naar kunst en kun
stenaars in Zeeland in de twintigste eeuw heeft in de afgelopen 25
jaar een grote vlucht genomen. Dè inspirator van dat kunsthisto
risch onderzoek was de Middelburgse keramist Jan van Leeuwen.
Met de serie tentoonstelling Kunst boven water (1988-89) schetste
hij met 240 doeken het brede spectrum aan kunstenaars die tot
1965 in Zeeland werkten. Sinds die tentoonstelling is veel onder
zoek verricht dat een meer definitieve studie naar de kunst in
Zeeland in de twintigste eeuw beslist mogelijk maakt.
Een onbetwist onderdeel van die studie zal De Vleeshal betref
fen. Onder de inspirerende leiding van directeuren als Lex ter
Braak, Rutger Wolfson en nu Lorenzo Benedetti heeft De Vleeshal
een mondiale renommee gekregen. Niet omdat het zoals de
meeste hedendaagse musea een chique winkel is geworden maar
omdat het altijd een vrijplaats voor kunstenaars is gebleven. Het
zou me niets verbazen als de van oorsprong Kloetingse kunste
naar Jacco Olivier (1972), die met zijn Moving Pictures internatio
naal doorbrak, daar binnenkort een installatie maakt.
Valentyn Bijvanck, een van de directeuren van het binnenkort
te sluiten nooit geopende Nederlands Historisch Museum (NHM)
die eerder het Zeeuws Museum main streamde vindt, bij gebrek
aan een eigen expositieruimte, zijn weg terug naar Zeeland met
het project X was hier. Dit project grijpt terug op het Lieux de
mèmoire concept dat de Franse historicus Pierre Nora vorige eeuw
lanceerde. In Zeeland zijn vijf plaatsen waar je met je smart-
phone een filmpje kunt bekijken over een plaats van herinnering
met NHM-certificaat, zoals bij het Gat van Ouwerkerk. Wie geen
smartphone heeft, zal het Gat zelf moeten dichten en daar valt
zeker iets voor te zeggen want bij mij begint het licht te kriebelen
bij al die van bovenaf opgelegde en geconstrueerde plaatsen van
herinnering, monumenten en canons.
Hoe veel interessanter is niet de mens boordevol herinnerin
gen die na een lang leven neerstrijkt in Zeeland en daar al die
indrukken omzet in onstuimige doeken zoals Ben Joppe. Of wat
te denken van Anda van Riet die met haar Markplaats.nl de scha
kel koper-verkoper vast- en blootlegt. Of hoeveel meer biedt een
kunstenaar als Bob Pingen met werk dat een herinneringsloze
wereld openlegt die geen toelichting behoeft.
PAUL VAN DER VELDE
