VAN DE STAD EN DE RAND
Naar een regionale visie op Nederland
tekst Karla Peijs
foto's An da van Riet
We staan aan de vooravond van een belangrijke ken
tering. Een kentering in ons beeld van Nederland.
Dit is een ontwikkeling die zich min of meer vanzelf
voltrekt. Ik wil die 'slechts' duiden en daarmee, wie
weet, een zet in de goede richting geven. Het oude
beeld van Nederland, het beeld dat tot het verleden
gaat behoren, is dat van de stad en de rand. Dat is het
beeld dat ons zegt dat ons land uit twee delen bestaat:
de Randstad (de stad) en de rest van Nederland (de
rand).
Ter illustratie en voor een betere begripsvorming
gebruik ik daarbij vooral voorbeelden die betrekking
hebben op Zeeland. In het oude beeld van Nederland
wordt Zeeland aangemerkt als perifeer. Een uithoek.
Een gebied dat 'uit de route' ligt. Een stuk land waar
van je aan mensen buiten de provincie moet uitleggen
waarom je er woont. Maar ten opzichte van wat is
Zeeland dan een uithoek?
Zeeland ligt midden in de Rijn-Schelde Delta. We
hebben het over veruit de belangrijkste maritieme
toegangspoort tot Europa. Onlangs zag ik een prach
tige kaart van de Lage Landen uit de Atlas van Blaeu,
die de centrale ligging van Zeeland mooi liet zien.
Ik heb onze minister van Economische Zaken direct
een reproductie voor zijn verjaardag cadeau gedaan.
Hoezo perifeer?
Vraag ook eens wat een Vlaming van Zeeland
vindt. Waarschijnlijk begint hij eerst over de uitzon
derlijke kwaliteit van onze mosselen, en terecht, maar
al gauw zal hij wijzen op het grote strategische belang
van het gebied voor Vlaanderen. Antwerpen in het bij
zonder, de kurk waar de Vlaamse economie op drijft.
Het is niet voor niks dat België in 1918 heeft gepro
beerd Zeeuws-Vlaanderen te annexeren!
Ten opzichte van wat is Zeeland dan een uithoek?
Het antwoord is natuurlijk: de Randstad. De mate
12 Zeeuws Tijdschrift 2012 1-2