Windmolenpark in
de Koegorspolder bij
Terneuzen
Gent, waarin op innovatieve wijze wordt gewerkt aan
de ontwikkeling van de agrochemie. De Kanaalzone is
weliswaar het eerste bedrijventerrein van Nederland
(gesticht door Willem I) dat pas nu, een kleine 200
jaar later, ontsloten wordt door een behoorlijke weg!
We werken intensief samen met West-Brabant om de
maintenance industrie verder te ontwikkelen. En ook
elders in Nederland ontwikkelen de regio's zich in
rap tempo. De centrale positie van de Randstad in het
oude beeld van Nederland verliest snel zijn economi
sche onderbouwing.
Wingewesten passé
Onlangs sprak ik met een bekende econoom ver
bonden aan de Universiteit van Tilburg. Hij noemde
Brabant de provincie van 15 procent: 15 procent van
de bevolking, op 15 procent van het landoppervlak
en er wordt 15 procent van het bruto binnenlands
product geproduceerd. Misschien is dat inmiddels
zelfs wel meer, maar Brabant ontvangt maar de helft
van dat percentage via het Provinciefonds terug van
het rijk. Er bestaat daar een gevoel onderbedeeld te
zijn. Nu bestaan er gelukkig wel meer ijkpunten dan
inwonertal en landoppervlak om tot een rechtvaar
dige verdeling van rijksmiddelen te komen, maar
het toenemende gevoel van onrechtvaardigheid duidt
erop dat de Randstadnorm zijn houdbaarheidsdatum
gepasseerd is.
Dat gevoel van onrechtvaardigheid gaat zo ver dat
er bij tijd en wijle zelfs wordt gerefereerd aan het tijd
perk van de generaliteitslanden. Daarvoor moeten we
weer even terug naar de tijd van Johan de Witt. Gene
raliteitslanden, waaronder Staats-Brabant, vielen in
de tijd van de Republiek der Zeven Verenigde Neder
landen onder direct bestuur van de Staten-Generaal.
Ze dienden als militaire bufferzone en economisch
werden ze als wingewesten behandeld door zware
belastingen en heffingen op te leggen.
Congestie
De tweede reden voor de onvermijdelijke kentering
in het oude beeld van Nederland is simpel. De Rand
stad is gewoon vol, terwijl daarbuiten nog voldoende
ruimte is.
Uit gegevens van TNO (2006) blijkt dat de bevol
kingsdichtheid in de Randstad 30 procent hoger ligt
dan in stedelijke gebieden als Londen en Parijs. In
Utrecht wachten mensen 8 jaar op een woning en in
Zeeland staan ze leeg! En het vreemde is dat we dat
nog subsidiëren ook, bijvoorbeeld via sociale huurwo
ningen, waarmee de vraag naar woningen in de Rand
stad kunstmatig hoog wordt gehouden.
De concentratie op de Randstad heeft geleid tot
enorme congestieproblemen, torenhoge huizen- en
grondprijzen en belasting van het milieu. Ik heb daar
nog eens een policy brief van de OESO (de Organisatie
voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling)
van een paar jaar terug op nageslagen. Daarin staat
dat het wegennetwerk in de Randstad zwaar verstopt
is, met onbetrouwbare reistijden voor meer dan één
16 Zeeuws Tijdschrift 2012 1-2
