Bericht van de Rijksdienst voor Bus-evaluaties
tekst André van der Veeke
illustratie Ben Vranken
Eb van rijksdiensten in Zeeland? Ik wil het over iets
anders hebben. Waarom draagt iedere man onder
de vijftig plotseling een baard, terwijl jonge vrouwen
hun baardje juist regelmatig verwijderen? Vragen,
vragen in een complexe tijd, in een veranderend
Zeeland.
Ja, daar kan ik 's nachts van wakker liggen. Hoe
grijpt alles ineen? Hoe kan het dat weekheid en emo
tionaliteit in het particuliere domein hand in hand
gaan met maatschappelijke verharding en agressie?
Wat is de rol van de moderne communicatiemidde
len hierbij? En waarom domineert het fysieke aspect
-en in het kielzog daarvan het visuele- zo in onze
samenleving? De plaats waar ik graag over al deze
zaken nadenk is de bus. Die is in onze provincie
in het bezit van Veolia of van Connexxion, buiten
landse vervoersmaatschappijen die zo'n 60 procent
van de Nederlandse markt veroverd hebben. (Lees:
De verkoop van Nederland- het drama van de openbare
aanbestedingen, door P.J.H. Globaal.) En autobusje
pense, done je suis... Maar niet in de zomermaanden
moet ik erbij zeggen. Want dan heb ik al mijn ener
gie nodig om op mijn ongemakkelijke zetel te over
leven. Airconditioning ontbreekt namelijk -behalve
bij de chauffeursstoel- en er kan geen raam open.
Comfortabel zitten is er sowieso niet bij. De bus
sen zijn standaard frames op wielen met het nodige
ruitenwerk. Alle aandacht en zorg gaan tegenwoor
dig bij de busondernemingen namelijk uit naar de
bushaltes. Die worden steeds mooier en functioneler,
volgens het magazine In de bus. En de vertegenwoor
digers van de busmaatschappij delen voortaan in de
zomermaanden bij de haltes waterflesjes uit. Zee
land ligt immers niet zo heel ver van de Sahara!
Wie met de bus reist let natuurlijk niet op luxe.
Wie met de bus reist is jong of ver heen. Als je ver
heen bent, d.w.z. ouder dan 55 jaar, kun je hulp
inroepen van een O V-ambassadeur. Die zit niet
in Den Haag, maar in eigen provincie. Een OV-
ambassadeur is een ervaren reiziger die persoonlijk
advies geeft over het gebruik van de OV-chipkaart. Je
kunt zelfs als je blind, doof, depressief, hoogbejaard
en dement bent, samen met zo'n ambassadeur een
proefreis maken. Maar ik dwaal af. Ik zit nu, terwijl
u dit verhaal leest, in de bus en reis richting Terneu-
zen. Om me heen studenten en een enkele bejaarde
reiziger met zijn ambassadeur. De jongeren controle
ren hun gsm, manipuleren hun iPod, luisteren naar
muziek. Ze zijn in zekere zin afwezig.
Ik ben overduidelijk een vertegenwoordiger van
de oude garde met mijn mijmerhoofd, mijn antieke
verlangens. Ik herinner me zelfs nog woeste busrit-
ten vanaf Terneuzen, richting Breda. Ik nam jaren
lang de eerste bus om een uur of zes 's morgens.
Slaperig volk in de bus op zo'n tijdstip, dat spreekt
vanzelf. Als we bij Clinge de grens passeerden,
18 Zeeuws Tijdschrift 2012 1-2
