DE DEBATMETHODE VAN SCOOP
Grenzen doorbreken op weg naar (zelf)redzaamheid
Zeeland vergrijst, jongeren trekken weg. Twee thema's die elke
keer weer hoog op de Zeeuwse bestuurlijke agenda's staan. Hoe
betrek je nou die jongeren, hoe krijg je ze enthousiast? SCOOP
en IDEA gebruiken een bijzonder instrument: het debat.
Elly Verkleij en Hanneke Westerhout vertellen. Elly is adviseur
sociale en culturele ontwikkeling bij SCOOP en gecertificeerd
Communities that Care coach (CtC). Hanneke is projectleider bij
IDEA, de International Debate Education Association. Ze werken
onder andere samen in Idebate Zeeland, een project dat in drie
jaar ruim 400 Zeeuwse scholieren trainde in het debatteren.
tekst Marloes Matthijssen
paplepel ingegoten hebben gekregen: luisteren naar
elkaar, meerdere kanten van een verhaal bekijken, zelf
informatie zoeken en die ook kritisch benaderen. En
dat alles met zelfvertrouwen presenteren.'
Elly: 'Alle klassen kregen samen debattraining, alle
leerniveaus door elkaar. Normaal leven een gymna
siast en een vmbo'er in totaal gescheiden werelden.
Ze praten vrijwel nooit met elkaar en dan heersen er
natuurlijk allerlei vooroordelen. Maar tijdens de trai
ning merkten ze dat er helemaal niet zoveel verschil
was, dat ze dezelfde zorgen en dromen hebben.'
Hanneke: 'En dat is het fantastische van het debat:
het neemt vooroordelen weg. Je wordt gedwongen om
altijd meerdere argumenten voor een stelling te vin
den, voor én tegen, nadenken over wat je vindt en of
dat echt wel klopt.'
Elly: 'Er was van tevoren veel scepsis, zeker op het
vmbo. Leraren die de hoop min of meer al hadden
opgegeven over het kunnen van hun leerlingen, 'het
laagste van het laagste'. Schokkend vond ik dat - als
je leraar het al opgeeft, hoe moet je dan de toekomst
in? Maar de debatsessies leverden soms ontroerende
momenten op: jongeren die voor hun gevoel al lang
waren afgeschreven kregen een podium, je zag ze
echt groeien. Met leraren die verbaasd en verrast toe
keken. Op het ROC Zeeland in Goes is het debat nu
een vast onderdeel van het vak burgerschapsvorming.'
Jongeren zijn een moetje
Het clichébeeld is dat jongeren van nu onverschillig
zijn, niets willen, nergens voor te porren zijn. Elly:
'Dat herkennen wij totaal niet. Ze willen wel, maar
je moet ze op de juiste manier triggeren. Dan blijkt
dat ze juist heel graag willen, enthousiast zijn en veel
te vertellen hebben. Neem ze serieus, ga met ze om
zoals je zelf ook behandeld wilt worden. De jeugd
heeft absoluut een mening, maar weet niet altijd hoe
je die moet uiten. Dat durven veel jongeren misschien
ook niet, ondanks alle branie. Dus moet je veiligheid
in de groep creëren, een onmisbaar element.'
Hanneke: 'Met de debattraining beginnen we klein,
jezelf voorstellen, één op één gesprekken. Soms met
39 Zeeuws Tijdschrift 2012 3-4