Vorig jaar stond in het Zeeuws Tijdschrift (6i (2011) 3/4, p.45) een artikel over de van origine Zeeuwse kun stenaar Ben Joppe (1915-2007). Hij raakte in zijn geboorteprovincie in de vergetelheid maar vorig jaar trok een tentoonstelling in de Zeeuwse Bibliotheek veel belangstelling. Vooral in Japan is hij een van de bekendste Nederlanders van de twintigste eeuw mede vanwege zijn contacten met de beroemdste Japanse houtsnijder Shiko Munukata (1903-1975). Joppe was een veelzijdig man die al vanaf de jaren vijftig als vormgever bij Philips in Japan werkte. Hij werd vanwege zijn grote kennis van Japan in 1967 door premier J.M.L.T. Cals gevraagd de organisa tie en leiding van het Nederlandse paviljoen op de wereldtentoonstelling van Osaka op zich te nemen. Dat werd een groot succes. Tien jaar eerder won hij al een prestigieuze Japanse prijs met een houtsnede van zijn hand. Het Parool schreef er toen over: 'In novem ber 1957 zond Ben Joppe na een halfjaar te hebben geëxperimenteerd, enkele werken in. Hij begreep er zelf niets van, maar heel cultureel Japan was het erover eens: dit verdiende de hoogste onderscheiding. Dat betekende het begin van de publiciteit om Ben Joppe, die door journalisten en televisiecamera's werd bestormd.' Ook in de grootste Japanse dagbladen, zoals de Asaki Shimbun en The Japan Times werd aandacht aan hem geschonken. De journalisten trokken parallel len met Vincent van Gogh die net als Joppe een groot bewonderaar was van de Japanse houtsnede. Dit alles leidde ertoe dat hij samen met Munukata exposeerde die de voorman was van een vernieuwende expres sionistische vorm van houtsnijkunst. Munukata kreeg voor zijn werk de hoogste Japanse cultuuronderschei ding en hij won met zijn houtsnijkunst eerste prijzen op de biënnales van Venetië en Sao Paulo. Hoe komt werk van deze kunstenaar op een vei ling van het Zeeuws Veilinghuis terecht? Naast veel Zeeuwse kunst heeft het zich de laatste jaren toege legd op schilderkunst uit de koloniale tijd, met name Nederlands-Indië. In de speurtocht naar werken uit die tijd, kruiste mijn pad zich met dat van Ben Joppe. Die was op zijn beurt bevriend met Rudolf Bonnet, een van de belangrijkste Nederlandse kunstenaars die in Indonesië werkten. Geruchten gingen dat Joppe werk van Bonnet in zijn bezit had. Ik verifieerde dat bij familie en het bleek te kloppen. Ook in Joppes nalatenschap zat werk van Munukata. De twee in dit artikel afgebeelde werken zijn tijdens de veiling van 5 en 6 juni 2012 verkocht. Belangstelling was er vooral uit de Verenigde Staten. In deze column zal ik in de toekomst vooral opval lend Zeeuws werk dat bij het Zeeuws Veilinghuis aan geboden wordt onder de aandacht van de lezers van het Zeeuws Tijdschrift brengen. De Zeeuwse connectie met de wereld overzee zal daar zeker in blijven opdui ken want die is door de eeuwen heen sterk geweest. (linkerpagina) Shiko Munukata, 'Zonder titel', gesigneerd en gedateerd 1957, zwarte inkt en aquarel op Japans papier, afm. 27 x 24 cm. Hamerprijs 8.500,-; (linksboven) Shiko Munukata, zwarte inkt aquarel op papieren waaier, afm. 27,5 x 44.5 cm. Hamerprijs 1.500,-; (rechtsboven) Ontmoeting van Ben Joppe en Shiko Munukata in Osaka in 1957 51 Zeeuws Tijdschrift 2012 3-4

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Tijdschrift | 2012 | | pagina 51