Keijzer heeft een lange staat van dienst in de Zeeuwse
culturele wereld. Ze is werkzaam voor SCOOP en geeft
er adviezen over werk- en projectontwikkelingen aan
de Raad van Bestuur. Daarvoor was ze bij de VMCZ (de
voorloper van SCOOP) sectorhoofd cultuur.
Anika Keijzer: 'Het publicatiefonds was een idee
van toenmalig gedeputeerde Van Waveren. Het stond
voor het eerst opgenomen in de Cultuurnota Cultuur
Continu voor de periode 2005-2008. Voor die tijd
droeg de Provincie ook wel bij aan publicaties, maar
dat was meer op projectmatige en incidentele basis.
Het publicatiefonds Zeeland is uniek, er is geen ande
re provincie met een soortgelijk fonds.' Het publicatie
fonds werd destijds opgericht voor 'publicaties op het
gebied van Zeeuwse cultuur- en natuurhistorie voor
een breed publiek en bij voorkeur uitgegeven door
Zeeuwse uitgeverijen.' Aanvragen werden getoetst op
de volgende criteria:
heeft een publicatie een breed en duidelijk thema in
relatie tot (de geschiedenis van) Zeeland
is het op een toegankelijke manier beschreven
voegt het iets wezenlijks toe aan het bestaande aanbod
wordt het verkocht via de (Zeeuwse) boekhandel of
is er een distributieplan
is er een minimale oplage van 500 stuks, waarvan
75% voor verkoop is bestemd
is de verkoopprijs niet hoger dan 30,- en de pro
ductieprijs niet hoger dan 35.000,-
wetenschappelijke en literaire uitgaven vallen buiten
de doelstelling.
Uiteraard konden niet alle aanvragen worden gehono
reerd. Keijzer: 'In vrijwel alle gevallen was de reden dat
niet aan de criteria was voldaan, of omdat het geld voor
dat jaar op was. Het kwam maar zelden voor dat de
kwaliteit van een aangedragen boek onvoldoende was.
Waarschijnlijk komt dat doordat wij enkel zaken deden
met niet-particulieren. De uitgeverijen, stichtingen of
verenigingen hadden zelf al een voorselectie gemaakt en
droegen daarom kwalitatief hoogwaardige werken aan.'
Resultaten
In februari 2006 vond de officiële start van het publi
catiefonds Zeeland plaats, met een feestelijke bijeen
komst in De Drvkkery, waar allerlei Zeeuwse uitgevers
en boekhandelaren aanwezig waren.
Aan het eind van de looptijd van de Cultuurnota,
in 2008 werd de balans opgemaakt. De publicaties
bleken de minimumoplages te hebben behaald en een
breed publiek bereikt te hebben. Dat laatste werd ove
rigens niet getoetst aan de hand van verkoopcijfers,
maar op basis van de afnamecijfers door boekwinkels.
Vaak waren de boeken aantrekkelijk vormgegeven. Er
werd in de periode 2005-2008 84.700,- verstrekt
aan de publicaties. In de periode 2009-2012 zou het
gaan om een bedrag van 81.000,-. Keijzer: 'In totaal
heeft het publicatiefonds Zeeland 54 publicaties kun
nen steunen.' Dat is een aanzienlijk deel van de totale
productie van Zeeuwse non-fictieboeken.
Fondsenbeheer
Het publicatiefonds Zeeland is slechts een van de fondsen
die het Prins Bernhard Cultuurfonds beheert. Keijzer:
'We hebben ook een eigen regulier budget. Al die 54
publicaties hebben daarvan kunnen profiteren. Elf publi
caties kwamen niet in aanmerking voor het publicatie
fonds, maar wel voor een ander door ons beheerd fonds.'
Met nadruk: 'Het is absoluut niet zo dat door het stop
pen van het publicatiefonds Zeeland er geen beschikbare
gelden meer zijn voor Zeeuwse publicaties. Ik raad de
uitgeverijen van harte aan zich in de toekomst tot ons te
blijven wenden. We beheren meer fondsen, sommige
daarvan kunnen prima aangewend worden voor boeken
over Zeeland of delen van Zeeland.'
De Provincie kiest ervoor in plaats van het publica
tiefonds Zeeland een Documentatiefonds in te stellen.
Keijzer: 'De Provincie wil graag een rol spelen bij het
behoud van Zeeuws erfgoed. Daar past die ontwikke
ling in.' Dat het publicatiefonds niet onder 'Zeeuws
erfgoed' valt, maar onder het letterenbeleid is volgens
haar niet juist. 'We hebben dat van het begin af aan
gegeven. Wij horen meer bij cultureel erfgoed.' Of er
in de toekomst opnieuw een publicatiefonds Zeeland
komt betwijfelt ze. 'Wij houden ons in elk geval aan
bevolen als men opnieuw een dergelijk fonds bij pro
fessionals in beheer wil brengen.'
Keijzer vindt het lastig om nu al de gevolgen
van het stopzetten in te schatten. 'Men mist straks
maximaal 2500,- per bijdrage. Onze eigen reguliere
bijdrage houdt echter niet op. Mogelijk zullen de uit
gevers ofwel iets meer risico nemen, of juist meer op
safe spelen.' Overigens is nog niet al het geld uit het
fonds uitgegeven. Keijzer: 'We zullen de laatste bij
dragen uiteraard heel kritisch bekijken, zodat we dit
mooie project in stijl kunnen afsluiten.'
32 Zeeuws Tijdschrift 2012 7-8