Het Zeeuwse meisje van de margarinereclame? Die ONS BIN ZONDIG!
heeft een diep decolleté en een Kalashnikov om de
schouder. Deze herfst verschijnt de verhalenbundel
Zondig in Zeeland, een verzameling vol misdaad en
erotiek. Initiatiefnemers Peter de Jonge en Peter van Druenen brachten zesentwintig schrijvers bijeen, waar
onder Freek de Jonge, Franca Treur en Oek de Jong. Met als doel: afrekenen met het clichématige imago van
Zeeland, dat te boek staat als stijf, vroom en braaf. Een gesprek met Peter de Jonge uit Goes, ex-hoofdredac-
teur van het AD.
tekst Marloes Matthijssen
Eindelijk een boekje open over de Zeeuwen zoals
ze zijn. Een bundel verhalen, die een dijkdoor
braak veroorzaakt waar de bandeloosheid met
genadeloze kracht door naar binnen gulpt.
Peter de Jonge grijnst als hij me de flaptekst van de
bundel laat lezen. In Rotterdam hoorde hij het telkens
weer: Zeeland, dat is toch die provincie waar niets
gebeurt? Dichtgeplakt met kranten, oerconservatief.
Dankzij een merkwaardig radio-interview met de Mid
delburgse schrijfster Floortje Zwigtman kwam hij in
actie.
'Floortje vertelde in het programma Kunststof over
haar boek Spiegeljongen. De interviewster kon er maar
niet over uit: hoe kun je nou in een truttige provincie
als Zeeland inspiratie vinden voor een boek vol seks,
decadentie en wraak? Ik hoorde het interview in de
auto en vrat mijn stuur zowat op bij het horen van al
die vooroordelen.'
Thuis stuurde De Jonge meteen een e-mail naar
de schrijfster, en vatte het idee op om een boek vol
decadente verhalen over Zeeland te schrijven. 'Lek
ker met z'n allen aan de andere kant van de boot
hangen, om het scheepje wat rechter te trekken.'
Eind 2011 benaderde hij een aantal bekende en min
der bekende schrijvers. Ze moesten van Zeeuwse
afkomst zijn of nu in Zeeland wonen. Nieuw talent
spoorde De Jonge op met hulp van tijdschrift Bal-
lustrada.
Maatstaf
Voor de vorm van de bundel liet De Jonge zich inspi
reren door het boekje Zeeland - Waarom Daarom
uit 1970. Een themanummer van literair tijdschrift
Maatstaf dat hij al die jaren heeft bewaard. 'Dat vond
ik een fenomenale publicatie, die me trots maakte om
Zeeuw te zijn. Met Komrij, Hans Warren en Annie
M.G. Schmidt. Rinus Ferdinandusse en Andreas
Oosthoek stonden ook in die bundel en hebben
nu het begin- en slotverhaal van Zondig in Zeeland
geschreven.'
Zeeland - Waarom Daarom is een curieus docu
ment: fictie en non-fictie dwars door elkaar, proza
en poëzie. Het verhaalt over Zeeuwse schrijvers als
Betje Wolf en Jacob Cats. Maar ook over Bert Bakker
en A. Roland Holst die samen de orde verstoren in
Veere, na een copieus diner in de Campveerse Toren.
Ze worden gered van arrestatie door de burgemeester
zelf, die fan blijkt van de dichter. Waarom Daarom
is een boekje over overkanten, knoestige mensen,
de worsteling met goed en kwaad en de elementen.
Boeren versus intellectuelen. Het landleven versus de
stad. Het exotische van het doodnormale. Het boekje
leest als een tijdcapsule: Annie M.G. Schmidt vertelt
over het slachten van een varken, met kinderen die
lachend toekijken en stukjes zwoerd verorberen, vers
van het beest gesneden. Over roddel, verlangens en
het verdwijnen van meisjes die ongetrouwd zwanger
raken.
'Seks blijkt in onze bundel de favoriete zonde,
meer dan de helft van de verhalen is erotisch getint.
Freek de Jonge schrijft over een orgie in het ouder
lijk huis, Franca Treur over zondige gedachten in de
bioscoop. Een zinderend verhaal, zonder dat er een
onvertogen woord in staat. Katinka Polderman maakt
haar literaire debuut met een verhaal over de jeugdige
opwinding van telefoonseks. Een vlot en vindingrijk
verhaal, ontzettend grappig.'
40 Zeeuws Tijdschrift 2012 7-8
