Valkenisse 'Vloedboerderij' met een zeer forse omdijking uit Vicksburg, Mississippi (afbeelding uit het besproken boek). Metamorfose van het landschap Zoet et zout. Water en de Nederlanders (NAI Uitgevers, 2012) van Tracy Metz Maartje van den Heuvel paste bij uitstek in het brede perspectief van het Jaar van het Water; het boek behandelt ook aardig wat Zeeuwse deelonderwerpen. De publicatie verscheen ter gelegen heid van de gelijknamige tentoonstelling in de Kunst hal te Rotterdam (14 februari t/m 10 juni 2012); de auteurs deden een toertje door het land, waarbij ze ook Middelburg aandeden. De van origine Amerikaanse journalist Tracy Metz beschrijft de metamorfose die het Nederlandse landschap op dit moment ondergaat en hoe we zoeken naar nieuwe manieren om 'met het water te leven'. Ze gaat in op hedendaagse Neder landse ontwikkelingen op het gebied van water en de internationale relevantie daarvan. Kunsthistoricus Maartje van den Heuvel toont in vijf beeldkatemen meer dan 125 kunstwerken met de Nederlandse rela tie tot water, eindigend met een foto van de bekende kunstenaar Bas Jan Ader in zijn zeilbootje, die in 1975 tijdens zijn oversteek van de oostkust van de VS naar Europa verdween. Zeeland komt aan bod met o.m. een foto van de Plompe Toren op Schouwen (pigment- inktjetdruk van Susannak Sayler en Edward Morris, 2010) en Jan van Goyens 'Gezicht op de Westerschelde met de toren van Bath'(i646) en uiteraard foto's van de Februariramp 1953, de Oosterscheldekering en der gelijke. Het boek zit overzichtelijk in elkaar, met zijn compartimenten 'Strijd', 'Verbond', 'Gewin', 'Plezier', 'Mythe'. De vormgeving met haar verschillend getinte katerns en marges komt op mij ondanks de strakke kadrering van afbeeldingen en de heldere kolommen een tikje onoverzichtelijk over. Veel indruk maakt een (niet erg scherpe) foto uit Vicksburg, Mississippi, van een door rivierwater omgeven boerderij met een hoge dijk om het erf. Deze doet denken aan de laatste, van veel lagere kaden voorziene, 'vloedboerderij' van Nederland: Hildernisse in het Markiezaat, ten oosten van de Zeeuwse provinciegrens. 'Misschien,' zo besluit Tracy Metz, 'is de toegenomen belangstelling voor onze veranderende relatie tot het water, waar dit boek een manifestatie van is, een onderdeel van de grote nationale zoektocht naar het specifieke van Nederland, gekruid met de mondiaal gedeelde noodzaak om een respons te vinden op de verandering van het klimaat. Als dat zo is, dan heeft de nieuwe waterbouw de tijd geest in de rug. Want voor Nederland is water identi teit.' Hoeveel te meer geldt dit nog voor Zeeland... De 'Noordzeecultuur' toen en nu Irene Jacobs en Joost Schokkenbroek (red.) lever den met Nederland-Engeland. Reflecties over zee (Walburg Pers, 2011) en al even breed opgezet over zicht van de maritieme band tussen Nederland en Engeland, die vaak alleen leek 'te bestaan uit oor logvoering of competitie tussen de VOC en de East- India Company.' Nederland-Engeland. Reflecties over zee toont uiteenlopende vormen van samenwerking tussen beide landen gedurende de zeventiende tot en met de twintigste eeuw. Het aantal jaren vrede tussen beide 'seaborne empires' tussen 1600 en 2000 is immers veel groter dan het aantal oorlogs- 49 Zeeuws Tijdschrift 2013 1-2

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Tijdschrift | 2013 | | pagina 51