TENTOONSTELLINGSRUIMTE
Nederlandse inzending 55ste Biënnale van Venetië
tekst Lorenzo Benedetti
vertaling Paul van der Velde
_o <l>
TO
i I— c
w> q_
i_ O)
o
Op 30 april 1895 opende de Biënnale van Venetië voor
het eerst haar deuren. De tentoonstelling werd gehou
den in het Palazzo dell'Esposizione in de Giardini di
Castello. Met meer dan 200.000 bezoekers was het
meteen al een enorm succes (nu voor de 55ste Biën
nale zijn er 350.000 bezoekers). Pas in 1907 werd
het eerste nationale paviljoen geopend en wel dat
van onze zuiderburen en het zou nog voor de Eerste
Wereldoorlog uitbrak, gevolgd worden door die van
Hongarije, Frankrijk, Engeland en Rusland. Deze
paviljoens waren uitingen van groeiende nationalisti
sche gevoelens in die dagen.
Nederlands paviljoen uit Zweden
Het was een zonnige dag die vijftiende april 1914 toen
het eerste Nederlands paviljoen werd geopend. Het
was oorspronkelijk als Zweeds paviljoen ontworpen
door de Zweedse architect Ferdinand Boberg. Neder
land kon het gebouw overnemen omdat het voorschot
dat de organisatoren van de Biënnale aan Zweden
hadden gegeven niet was terugbetaald. Ze zochten
contact met Nederland dat het hele gebouw kon krij
gen mits het voorschot werd betaald. Dat was een te
mooi voorstel om te laten lopen. Het Nederlands nati
onalisme paste best in een Zweeds omhulsel.
De organisatoren - waaronder de architect H. P.
Berlage en de schilder Jan Toorop - hingen het
gebouw, in de traditie van de salontentoonstellingen,
van vloer tot plafond vol met werk van 43 Nederlandse
kunstenaars zoals Isaac Israëls en Hendrik Willem
Mesdag. Daarmee wilden ze laten zien dat Nederland
mee kon spelen in het internationale kunstconcert.
Het gebouw zou tot 1952 dienst doen.
Rietveld Paviljoen
Gerrit Rietveld (1888-1964) kreeg de opdracht om
een nieuw en permanent paviljoen te ontwerpen dat
beter was toegesneden op de eisen van de naoorlogse
kunst. Het modernistische gebouw dat tussen het
hoofdpaviljoen en het Belgische staat, werd op 19 juni
4 Zeeuws Tijdschrift 2013 3-4
