Wetenschappen voor de stichting van de
afdeling Middelbare School voor Meisjes
(mms) waarmee het scala hogere middel
bare opleidingen compleet was.
Vermeldenswaard is dat in 1954 het
Zeeuwse Middelbare Scholieren Contact
werd opgericht waarbij alle middelbare
scholen van Zeeland waren aangesloten.
Het stelde zich ten doel Zeelandbrede
sportcompetities tussen de scholen te
organiseren benevens fuiven, uitvoerin
gen van allerlei aard en het onderling
uitwisselen van schoolkranten. Het werd
geen succes. Het aantal scholieren dat
van andere scholen naar fuiven kwam of
naar uitvoeringen kwam kijken, bleef te
beperkt. Het werd begin 1956 ontbonden
en zo kwam een eind aan deze vroege
vorm van Zeelandbrede samenwerking.
Het Petrus Hondius Lyceum met zicht op de Westerschelde, 1956
Tussen troonrede en Slag in de Javazee
Toen ik op de ochtend van dinsdag 15 juni
1948 toelatingsexamen kwam doen, pas
seerde ik voor het eerst de voordeur van het
oude hbs-gebouw aan de Markt in Terneu-
zen. In de gangen zag ik bustes van grote
geleerden en we werden ontvangen door een
streng uitziende heer met wit haar die met
de nodige eerbiedigheid werd aangeduid
als meneer de rector. Ik was erdoor geïnti
mideerd en ik vreesde dat erg hoge eisen
zouden worden gesteld aan mijn ijver en
intelligentie.
Het viel met het toelatingsexamen alle
maal wel mee want al kort na het schriftelijke
examen kregen mijn ouders bericht dat ik
was toegelaten tot de eerste klas. Mijn eer
bied voor de school en vooral voor de rector
is evenwel lang gebleven. Deels was dat
omdat er op school een erg volwassen toon
werd aangeslagen, ook tegen de kinderlijke
jongetjes en meisjes die wij nog waren. Dat
vond ik wel interessant maar tegelijkertijd
maakte het mij een beetje onzeker.
Kort na het begin van het schooljaar, op
de derde dinsdag van september, werden we
dringend uitgenodigd in de gymnastiekzaal
om daar vanaf 13.00 uur te luisteren naar
de radio-uitzending van de troonrede. Alle
leraren en leerlingen stonden daarvoor aan
getreden en verwacht werd dat we zouden
meeroepen met het driewerf hoera voor
de Koningin. We begrepen niet veel van de
lange opsomming van wetgevingsvoorne
mens in de troonrede maar ik was er trots
op dat ik er wel enigszins bij betrokken
werd.
Deze plechtigheid, die ieder jaar werd
herhaald, was overigens niet populair want
wij wilden liever rondhangen op de kermis
die tegelijkertijd op de Markt aan de gang
was. We waagden het echter niet te spijbe
len. Dat zou weinig gepast hebben bij de
sfeer van serieuze volwassenheid die ons
werd toegeschreven.
Een andere plechtigheid die, in de tijd
dat Westerhof rector was, zelden werd over
geslagen was de herdenking van de Slag in
de Javazee (27-28 februari 1942). De rector
voerde daarbij meestal zelf het woord en
vertelde ons hoe de Nederlandse vlootvoogd
Karei Doorman met zijn smaldeel gepro
beerd had de Japanse vloot tegen te houden
en hoe dat mislukte. De rector sprak daarbij
ook mooie woorden over vaderlandsliefde,
discipline, dapperheid en trouw aan onze
vorstin en ging niet voorbij aan de onvermij
delijke offers die gebracht hadden moeten
worden in de strijd tegen vreemde indrin
gers. Onze rector had ieder jaar opnieuw
moeite om zijn toespraak af te maken. Dat
was geen wonder want de man had tijdens
de Tweede Wereldoorlog twee zonen verloren
en bovendien was hij zelf door de Duitsers
gegijzeld geweest. De boosheid en het ver
driet over de oorlog overmande hem op zo'n
moment. Ik meen mij te herinneren dat de
conrector dan wel eens ingreep door ons
allen, na de minuut stilte, het Wilhelmus te
laten zingen.
Deze ongemakkelijke plechtigheid maak
te iedere keer grote indruk op mij en op veel
andere leerlingen, ook al begrepen we het
niet helemaal. We durfden er geen grapjes
over te maken. We vroegen ons ook nooit af
waarom de school betrekkelijk weinig deed
aan 4 en 5 mei en daarentegen zoveel aan
dacht gaf aan de Javazee. Vermoedelijk was
iedereen ervan overtuigd dat het een traditie
was die goed paste bij onze eerbiedwaardige
school en bij onze dappere en eigenzinnige
rector. Het was mooi om daar ook een beetje
bij te horen. Dat vind ik eigenlijk nog steeds!
Willem Elzinga, gymnasium-a 1948-1955
18
