EN COLLABORATIVE
LEARNING
voor, geen zin in. Onderwijs werd veelal inferieur aan
onderzoek gezien.'
Hoe bent u begonnen aan de Roosevelt Academy?
'Mijn opdracht was in het Social Science Department
van de academie een curriculum voor psychologie te
ontwikkelen. Ik heb eerst mijn hele vak doorgelicht en
daarna ben ik - overigens in alle onzekerheid - gestart
met allerlei experimenten in de klas. Cruciaal daarbij
was actieve betrokkenheid van en actief leren door de
studenten. Daarbij wilde ik wekelijks van ze weten wat
ze vonden van de manier waarop ik bezig was. Achter
af blijkt uit talloze wetenschappelijke onderzoeken dat
dat een van de belangrijkste kenmerken is van excel
lent teaching. Namelijk: feedback. En dan niet zozeer
feedback van de docent naar de student, maar juist
van de student naar de docent. Wat hebben ze van je
onderwijs begrepen en wat niet, wat vonden ze interes
sant, waar willen ze meer van weten, hoe leren ze. Dat
bracht en breng ik voortdurend in kaart.'
Wat betekent de term excellent teaching eigenlijk?
'Er bestaat geen internationaal overeengekomen defi
nitie van. Uit veel wetenschappelijke publicaties blijkt
dat het er vooral om gaat leerprocessen zo te organi
seren en te stimuleren dat leerlingen en studenten
zoveel mogelijk hun talenten kunnen ontwikkelen en
zich bewust worden van hun potenties en interesses.'
Is dat onderwijsconcept iets van de laatste decennia?
'Nee, het bestaat al duizenden jaren. We komen het al
tegen in de vroege tijd van het taoïsme in China, zo'n
300 tot 400 jaar voor onze jaartelling. Daar was het
onderdeel van een levensfilosofie en ging het erom
hoe je kinderen en jongeren zodanig kon onderwijzen
dat kennis en een vruchtbaar en wijs gebruik daarvan
gelijktijdig werden bevorderd. Dat lukt volgens de
vroege taoïsten alleen als het kind zowel onderwerp als
medebepaler van het onderwijsproces is. Onderwijs is
daarmee in belangrijke mate persoonlijk en vindt bij
voorkeur plaats in kleine groepen waar de docenten
en studenten elkaar persoonlijk kennen. Dat idee van
onderwijs heeft vele eeuwen later model gestaan bij de
vorming van kleinschalige colleges aan bijvoorbeeld
universiteiten als die van Oxford en Cambridge en ver
volgens ook in de Verenigde Staten aan universiteiten
waar kleinschalige colleges werden gevormd. Je kunt
met recht zeggen dat de modellen van excellent teaching
die vroeger vooral golden voor de happy few nu in hoge
mate zijn gepopulariseerd of dat in ieder geval worden.'
Hoe werkt excellent teaching in de praktijk?
'Daarop kan je niet een eenduidig antwoord geven, het
gaat om de principes van waaruit je vertrekt. En nog
maals: daarbij is niet van doorslaggevend belang wat je
vindt, maar in hoeverre het research-based is. Ik noemde
het begrip feedback van studenten naar docenten al.
13 Zeeuws Tijdschrift 2014 2-3
