NUER EN DINKA VERTELLEN
HOE DE VORK IN DE STEEL ZIT
land. Soms sla ik een maaltijd over, de overvloed hier
is zo groot. Ik heb nu de kans om in Europa aan de
oplossing van het conflict in mijn land te werken.
Voor de buitenwereld lijkt het een stammenoorlog,
maar eigenlijk zou het een politiek probleem moeten
zijn. President Salva Kiir is democratisch gekozen,
maar regeert nu als een dictator. In juli 2013 stuurde
hij vicepresident dr. Riek Machar met zijn hele kabi
net weg vanwege een vermeende couppoging. Kiir en
Machar zijn van dezelfde politieke partij maar van ver
schillende stammen. Kiir is Dinka, de grootste stam
van het land, Machar is Nuer, de op één na grootste
stam. Het ontslag van Machar leidde tot verdeeldheid
in de partij. Op 15 december 2013 besloot de president
Nuer-soldaten te ontwapenen en de Dinka te bewa
penen. Een beslissing die de onrust voedde toen de
Nuer-soldaten weigerden hun wapens in te leveren.
Die verdeeldheid is heel slim op de bevolking overge
bracht, zij zijn nu met elkaar in gevecht. En dat houdt
Kiir op zijn plek.'
Laat je niet meeslepen
Dong weet dat de oplossing van de problemen bij de
bevolking ligt. 'Het conflict moet aan de top worden
opgelost, dat kan alleen als de president wordt vervan
gen. Verkiezingen zijn er pas over twee jaar, maar die
zijn slechts een formaliteit. Kiir wil levenslang aan de
macht blijven. De bevolking moet dus nu in opstand
komen, demonstreren, laten zien dat ze een nieuwe
regering willen. De mensen moeten dan wel weten
dat ze een oneigenlijke strijd voeren, ze moeten zich
realiseren dat ze zich laten meeslepen in een politiek
conflict.' Daar werkt hij aan, hij vertelt Nuer én Dinka
hoe de vork in de steel zit. Dat is niet zonder gevaar.
Hij overleefde drie aanslagen op zijn leven en moest
samen met zijn familie op de vlucht.
In zijn maanden in Nederland zet hij zijn werk
voort, vertelt zijn verhaal en bouwt aan een interna
tionaal netwerk van mensenrechtenorganisaties en
politici. 'Internationale steun is nodig, moreel en
financieel. De mogelijkheden van de VN zijn beperkt.
De Europese Unie kan een belangrijke rol spelen.
EU-landen hebben ambassades in de regio, zij kun
nen op allerlei manieren helpen. Bijvoorbeeld door
diplomatieke druk uit te oefenen, de regering aan te
spreken op haar verantwoordelijkheden en door men-
senrechtenverdedigers te ondersteunen in hun werk.
Dat klinkt simpel, maar is het niet. De landen hebben
economische belangen en zullen heel behoedzaam
te werk gaan. Ik wil onze oorlog op de internationale
agenda zetten, zodat regeringen er niet meer omheen
kunnen.'
Hoopvol
Ondanks alle negatieve berichten blijft Dong hoopvol.
'Ik hoop dat de strijdende partijen snel tot een com
promis komen, dat de bevolking van Zuid-Soedan vrij
wordt, vrij van angst, vrij van gebrek. Dat mensen
weer kunnen zeggen wat ze denken en dat ieder
een in vrede met elkaar leeft. Het is mogelijk, want
ondanks al het geweld gebeuren er ook veel mooie
dingen. Beide stammen kennen humane mensen. Ik
ken verhalen, voorbeelden van Nuer die Dinka redden
van de dood en Dinka die hetzelfde doen voor Nuer.
Mijn volgende project wil ik op die positieve ont
wikkelingen richten. De media berichten alleen over
de verschrikkingen, mensen die sterven, mensen die
op de vlucht zijn. Je ziet niets van de goede dingen,
van de meerderheid van de bevolking die stil is, niets
doet en niets zegt, alleen vrede wil. Ik wil de goede
verhalen verzamelen en vastleggen en die films
gebruiken om de partijen te verzoenen. Dat moet
mogelijk zijn. De stammen hebben geen problemen
met elkaar. Het is de regering die zijn eigen pro
blemen op de mensen loslaat, zodat ze zelf kunnen
overleven. Ik hoop dat ik met mijn verhaal mensen
hier in Europa en in Zuid-Soedan kan inspireren de
regering aan te pakken en te kiezen voor vrede in
Zuid-Soedan.'
30 Zeeuws Tijdschrift 2014 4-3
