Tondano. Ze gingen er met de KPM via de westkust
naartoe. Vanuit de verte moet hij de bergen en vul
kanen in de omgeving van het meer hebben kunnen
zien. Tondano telde toen 14.000 inwoners die vrijwel
allemaal tot het christelijke geloof bekeerd waren. Er
waren 70 Europeanen en 350 Chinezen. De bevolking
leefde van visserij en landbouw. Het werd de rijst
schuur van Celebes genoemd.
Hij werkte er een kleine twee jaar om vervolgens
benoemd te worden aan de inlandse school van
Maros, een dorpje in de buurt van Makkassar, de
hoofdplaats van het Gouvernement van Celebes. Die
stad telde toen 26.000 inwoners waarvan 1500 Euro
peanen en 10.000 Chinezen. Het was een levendige
havenstad. Het culturele leven van de buiten de stad
wonende Nederlanders centreerde zich rond Sociëteit
de Harmonie. Imandt zal zich wel tot die stad aan
getrokken hebben gevoeld maar zijn baan in Maros
hield hem genoeg bezig. In dat stadje werd op 18 april
1910 zijn eerste zoon Wilhelmus Cornelis geboren.
In totaal kregen Eliza en Willem zeven kinderen, vier
zoons en drie dochters. Op één na werden ze allemaal
in Nederlands-Indië geboren.
Imandt heeft in deze periode nog weinig substan
tieels geschilderd. Hij moest eerst het land op zich in
laten werken. 'Indië overdondert den schilder, die hier
voet aan wal zet en direct aan het reizen slaat. Het
schokt hem in een kort tijdsbestek te hevig. Heel wat
tijd is er noodig, om van den eersten schrik te beko
men en voldoende zelfbeheersching te krijgen, om de
tropennatuur rustig te bestudeeren, kalm te onder
zoeken, wat het eigenlijk in die natuur is, dat hem
zoo geweldig schokte', schreef hij. Wat dat betekende,
valt te zien aan een van zijn eerste doekjes die hij in
Nederlands-Indië maakte. Het is gedateerd in 1909.
Het is een naief werk en misschien was hij er daarom
wel aan gehecht want hij bewaarde het tot zijn dood.
Dat hij op zijn tochten door Celebes geïnspireerd
moet zijn geraakt, staat buiten kijf. De Lèmbéan-ber-
gen en de vulkanen Gondano Salaman en de Soputan
moeten de nodige indruk op deze bewoner van de
lage landen hebben gemaakt. In elk geval vormden
zijn uitstapjes de voedingsbodem voor een gedeelte
van de motieven die zijn latere werken zouden ken
merken, namelijk rotskusten, ravijnen, vulkanen, ber
gen, bomen en zonsondergangen.
In juli 1910 werd hij benoemd aan de Tweede
Gemengde School in Soerabaja aan de noordoostkust
Willem Imandt, Elisabeth Imandt-Robijns en Wim Imandt, 2 sep
tember 1910. Foto: Kwee Djen Chin, Malang.
van Java. Het was de belangrijkste handelsplaats en
de grootste marinebasis van Nederlands-Indië met
145.000 inwoners waarvan 15.000 Europeanen en
21.000 Chinezen. Het was een moderne stad met
asfaltwegen en er was elektrische verlichting. Niet
lang na aankomst werd Imandt ziek en eind oktober
ging hij naar Malang, een plaats die bekend staat om
zijn gematigd klimaat. Vandaar werd hij overgeplaatst
naar een school in Bandoeng in West-Java. Het was
de hoofdplaats van de Preanger-regentschappen
gelegen op een hoogvlakte 700 meter boven de zee
spiegel. Het is een fraaie plaats met een aangenaam
klimaat. Een kleine 50.000 inwoners waarvan 2.200
24 Zeeuws Tijdschrift 2015 1-2