De deurbel was gekocht voor jou
Zeeuws licht ontsluierd
Carline Dekker, Daarom ben ik hier. Amsterdam:
Prometheus, 2015. isbn 9789044627596, 17,50.
Zo'n vier jaar geleden verraste een meisje uit
Kloetinge op haar blog met zeer Zeeuwse gedichten.
Carline Dekker heette ze en ze maakte geen geheim
van de band met haar 'geliefde vaderland' waar ze
leerde vliegeren, in bomen klom, slootje sprong,
op septemberdagen de achtergebleven aardappelen
opraapte. Niet alleen het landschap, ook de taal was
haar lief: 'Hoe ik heb, nog altijd ik is/ hoe zij heeft,
nog altijd ze ei is.' Ze blééf aan de Zeeuwse kust,
'want het land moet eten,/ de dieren moeten leven,/
en ik ben trouw aan het bloed/ dat door mijn ade
ren gutst.' Toch is ze in Utrecht gaan studeren en
ontbreken in haar debuutbundel Daarom ben ik hier,
verschenen bij de toonaangevende uitgeverij Prome
theus, concrete verwijzingen naar Zeeland. Dat wordt
ruimschoots gecompenseerd door de overtuigende,
soms zelfs overrompelende gedichten. Gedichten
waarin zand en golven en de rest trouwens niet ont
breken: 'het is een augustus waar ik nooit op wachtte/
onze huiden plakken van de warmte op het strand/
we ruiken naar zeezout en kusten'. De liefde is haar
grote onderwerp, wie had anders verwacht? En die
liefde brengt geen geluk, ook daar kijken we niet van
op. Maar ze vindt nieuwe termen voor de oude emo
ties. 'De deurbel was gekocht voor jou': in zes woor
den zegt Carline Dekker wat anderen in nog geen zes
jaar krijgen gezegd. De jongste (geboren 1995), maar
meteen ook de stralendste ster aan het Zeeuwse dich-
tersfirmament. Zie ook de blog waarop ze sinds 2011
gedichten de wereld instuurt (woordenloos.tumblr.
com). [Mario Molegraaf]
Loeic Grootjans, Storagefor Distorted Matter (Case P.M.).
De zaak Piet Mondriaan. Middelburg: CBK Zeeland,
2015. Slibreeks 146. isbn 9789063541897, 6,-
De kunstenaar Loek Grootjans heeft dé verklaring voor
het Zeeuws licht gevonden. Hij deed dat na een inten
sief onderzoek van een jaar waarin hij van n maart
2012 tot 3 maart 2013 elke week de intensiteit van de
reflectie van de zoutkristallen tussen Westkapelle en
Domburg mat door een halve liter water te laten ver
dampen tot die zoutkristallen. Hierbij kwam hij tot de
ontdekking dat ze op 9 september 2012 het grootst
waren. Door de stromingen in het water ontstond toen
de grootste vortex van kristallen in de lucht die het hel
dere Zeeuwse licht veroorzaken. Begin september 1900
was Piet Mondriaan op de Hoge Hil in Domburg getui
ge van dit subtiele maar overweldigende fenomeen dat
naar algemeen wordt aangenomen Mondriaan op het
idee van zijn abstracte zienswijze bracht.
Loek Grootjans kan zonder meer tot een van groot
ste 'Zeeuwse' kunstenaars gerekend worden. Wie kent
niet zijn monochrome series waarin hij de verfrestanten
uit zijn atelier verwerkte? Het is passend dat hij de unie
ke Slibreeks afsluit met dit 146ste deel. Net als zoveel
kunstenaars en auteurs was het zijn verlangen ooit een
keer een deel in die serie te mogen uitbrengen. Wie de
lijst van contribuanten van de afgelopen 30 jaar door
loopt, komt daar vele bekende namen tegen niet alleen
uit Zeeland maar ook de rest van het land. CBK Zeeland
stopt dus met de uitgave maar de voorraad blijft onder
zijn beheer. Met Uitgeverij den Boer/de Ruiter begint de
Slibreeks aan een nieuwe fase in zijn bestaan. Moge die
even eigenzinnig, bijzonder en fraai vormgegeven zijn
als voorheen. [Paul van der Velde]
6i Zeeuws Tijdschrift 2015 3-4
