HET 'MYSTERIE' ALS UITDAGING
Heroriëntatie in gelovig Zeeland
Kerk- en geloofsgemeenschappen in Zeeland zijn in 'beweging'. Gezocht wordt naar
passende antwoorden op de vrijwel over de hele linie voortschrijdende secularisatie
en ontkerkelijking. ZT bracht over dit onderwerp zeven vertegenwoordigers van
verschillende denominaties bijeen. Gesprek over onder meer nieuwe spiritualiteit,
geloofsbeleving en zingeving, kleinschaligheid, maatschappelijke betrokkenheid en
de zoektocht naar de diepste betekenis van het 'heilige'.
tekst Oscar Steens Paul van der Velde
Net als elders in de wereld heeft Zeeland sinds het
begin van de twintigste eeuw te maken met seculari
satie en ontkerkelijking. Na de Tweede Wereldoorlog
volgde de zogeheten ontzuiling van de samenleving
en liepen de kerken nog verder leeg. De tijd dat ker
ken als sociaal-maatschappelijk bindmiddel fungeer
den en in generieke zin leidend waren als het ging
om (persoonlijke) moraliteit en geloof was - zo leek
het - definitief voorbij.
Oorzaken van ontkerkelijking
Cijfers uit tal van onderzoeken spreken boekdelen.
Ging omstreeks 1900 nog 90 procent van de Neder
landers naar een kerk. Ruim een eeuw later, in 2008,
deed minder dan twee op de tien dat nog maar, reken
de het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) uit.
Die trend zette zich ook de laatste jaren door. Omge
rekend voor Zeeland, becijferde het CBS, bezocht in
2013 een kleine honderdduizend Zeeuwen (25,5 pro
cent) een kerk. Daarmee is de provincie qua kerkelijk
heid overigens wel koploper in Nederland (landelijk is
het kerkbezoekpercentage 17 procent); sterker tussen
2010 en 2013 was er zelfs sprake van een lichte stij
ging van het kerkbezoek: plus 6,2 procent, al valt deze
minitrend hoogstwaarschijnlijk vooral toe te schrijven
aan één specifieke denominatie en schrijdt de ontker
kelijking in andere Zeeuwse gemeenschappen onver
minderd voort.
Berto de Graaf (emeritus predikant, lid Raad van
Kerken en oud-voorzitter Provinciale Raad van Kerken
9 Zeeuws Tijdschrift 2015 3-4
