JOHAN
NIEUWENHUIZE
WAT HET GEHEUGEN ZIET
(linksboven) IMC_gyn, 2012. Oplage 3 2 a.p. Digitale c-print op Fuji Archival Paper opgeplakt op aluminium, 50 x 40 cm; (rechtsboven)
\MG_2703, 2013. Oplage 3 2 a.p. Digitale c-print op Fuji Archival Paper opgeplakt op aluminium, 50 x 40 cm; (linksonder) IMG_1J35, 2012.
Oplage 3 2 a.p. Digitale c-print op Fuji Archival Paper opgeplakt op aluminium, 50 x 40 cm; (rechtsonder) IMG_3652, 2012. Oplage 3 2 a.p.
Digitale c-print op Fuji Archival Paper opgeplakt op aluminium, 50 x 40 cm. Alle foto's Courtesy johan Nieuwenhuize
Op de foto's van Johan Nieuwenhuize (Oost-Souburg,
1980) weet je nooit helemaal precies wat je ziet. Hoe
perfect en scherp ze ook genomen zijn, ze laten je als
kijker gissen naar de herkomst van het beeld. Althans
op het eerste oog. Een foto van bijvoorbeeld een
blauwe lucht is zo ingezoomd dat de context uit het
beeld verdwenen is. Precies dat wat we nodig denken
te hebben om het beeld te herkennen en te benoe
men als iets uit onze werkelijkheid. Wat overblijft is
abstractie. Maar we herkennen niks, in ieder geval
niet in eerste instantie.
Wat we zien zijn foto's als schilderkunstige beel
den. De foto's van Johan Nieuwenhuize zijn geabstra
heerde opnames van de werkelijkheid, in die zin dat
ze zijn teruggebracht tot vorm, kleur en structuur.
Een foto als een schilderij. Een lucht is een blauwe
monochroom geworden, een lichtbak een rasterstruc-
tuur. Het zonlicht op luxaflex een kleurenspectrum
en een lap stof wordt van heel dichtbij een ritme van
lijnen in licht en schaduw.
Door zo nauwkeurig en scherp in te zoomen op
details maakt hij het beeld los van de functie en het
detail los van het geheel waar het organisch deel van
uit maakt. Daarmee verdwijnt het herkenbare object
uit beeld en weten wij niet meer wat we zien. Maar
dat verdragen we niet, we willen weten en betekenis
geven. Als we met dat wat het feitelijke beeld ons aan
levert niet verder kunnen, gaan we associëren en kop
pelen het abstracte fotobeeld aan iets wat we (denken
te) herkennen. Intuïtief raadplegen we ons geheugen
en schakelen we over op onze particuliere beelden die
daar opgeslagen liggen. Johan Nieuwenhuize laat ons
echt kijken naar iets uit onze wereld zonder dat we
nog weten wat het exact is.
Dat levert prachtige beelden op. Autonome beel
den die zich in alle schoonheid aandienen om door
ons gezien en begrepen te worden, maar niet vrij
blijvend. Op foto's van een lucht heeft hij als titel
een plaats en een tijdsaanduiding afgedrukt. Meestal
plaatsen en datums die in ons collectieve geheugen
verbonden zijn met markante gebeurtenissen, 9/11
om maar iets te noemen. Met die koppeling verandert
het beeld grondig van betekenis. De feitelijke benoe
ming ontneemt het beeld de aanvankelijke onschuld
17 Zeeuws Tijdschrift 2015 7
