zelf staand maar in samenwerking met wat hij dikwijls
omschreef als de 'wereldgemeenschap'.
En welke lessen kunnen we daaruit vandaag de dag
trekken? Zijn de Vier Vrijheden en fdr's bevordering
van de mensenrechten nog relevant in een wereld die
gespleten is door zoveel diepe etnische en religieuze
conflicten? Het lijkt logisch die vraag bevestigend te
beantwoorden ondanks dat we moeten vaststellen dat
de politieke, economische en ideologische omstandig
heden waar we nu mee geconfronteerd worden niet
precies dezelfde zijn als in de tijd van fdr. In dat
opzicht herhaalt de geschiedenis zich niet noodzakelij
kerwijze maar toch zijn er desondanks opvallende pa
rallellen die de moeite van het exploreren waard zijn.
Net zoals in de jaren veertig van de vorige eeuw
bevinden we ons in de weinig benijdenswaardige
positie van met zowel een globale economische als
een veiligheidscrisis geconfronteerd te zijn. In de tijd
van fdr was dat de Great Depression en de gelijktijdige
opkomst van het fascisme. Nu zijn het de na-ijlende
effecten van de recessie gekoppeld aan de opkomst van
een extreme vorm van internationaal terrorisme die in
de afgelopen jaren alleen maar erger is gemaakt door
de aanhoudende veiligheidscrisis in Afghanistan, het
bijna volledige uit elkaar vallen van Irak, de gevechten
in Libië, de totale burgeroorlog in Syrië om nog maar
niet te spreken van andere delen van het Midden
Oosten en Afrika.
In tegenstelling tot fdr echter kunnen we het ons
niet veroorloven de veiligheidscrisis op een zacht pitje
te zetten. Fdr begreep het kwaad van het fascisme
maar door de aard van de dreiging en de stemming in
het land begin jaren dertig, had hij de luxe om deze
ideologie niet direct te confronteren tijdens de eerste
jaren van zijn ambtstermijnen. De gebeurtenissen in
lower Manhatten, Parijs en onlangs in Brussel maken
zonder meer duidelijk dat we ons deze luxe niet kun
nen veroorloven. We moeten beide crises tegelijkertijd
aanpakken. De vraag ligt daarom voor de hand; hoe
zal onze aanpak van de war on terror zich op stuk van
zaken onderscheiden van die tegen het fascisme in de
jaren veertig?
De strijd tegen het terrorisme
Het antwoord kan liggen in het veranderen van de
naam van het spel. In een vooruitziend artikel ge
schreven door de Britse militaire historicus Michael
Howard getiteld 'What's in a Name?', beargumenteer-
Recession coupled with the arrival of an extreme form
of international terrorism, made all the more compli
cated in recent years by the continuing security crisis
in Afghanistan; the virtual collapse of Iraq; the ongoing
strife in Libya; and the brutal civil war in Syrianot to
mention other parts of the Middle East and Africa.
Unlike fdr, however, we cannot afford to shift the
security crisis to the back burner. fdr may have under
stood that fascism was evil, but given the nature of the
threat and the mood of the country in the early 1930s
he had the luxury of not having to confront this ideol
ogy head on during his first few years in office. As the
events in lower Manhattan, Paris and Brussels make
clear, however, we cannot afford this luxurywe must
confront both crises simultaneously. This begs the
question: How will we differentiate our approach to the
'war on terror' from the 1940s showdown with fascism?
The struggle against terrorism
The answer may lie in changing the name of the game.
In a prescient article written in 2002 by the noted
British military historian, Michael Howard, entitled
'What's in a Name?,' Howard argues that the Bush
Administration's decision to label our struggle with Al
Qaeda a 'war' may have been a mistake. 8 First, be
cause doing so elevates the status of our enemies, who
should be seen not as military opponents, but rather as
international criminalsno better than thugs or mur
derswho should be ruthlessly pursued with all the
tools at our disposal, including the use of the criminal
justice system.
This is not to say that the military should be exclud
ed from our struggle against Al Qaedaand now isis.
On the contrary, given the fact that isis has proclaimed
that it has established it own Caliphate in Iraq and Syria,
the military must remain a vital component of this
effort. But Howard argues that it is unrealistic and un
fair to expect our armed forces to 'win' a 'war' against
such an amorphous enemy, and that doing so creates
unrealistic expectations. Our struggle against terrorism
will not end in a spectacular battle. It will take years of
plodding effort, and may never end completely.
Secondly, by shifting our emphasisboth rhetor
ical and actualto a greater use of existing national
and international criminal justice agenciesbacked
where necessary by traditional military and intelligence
forceswe not only increase the chances that we will
catch the enemies in our midst (vitally important given
44 Zeeuws Tijdschrift 2016 2
de hij dat de beslissing van het kabinet van Bush de
strijd met Al Qaida een 'oorlog' te noemen een grote
blunder was. Ten eerste door het zo te noemen, krijgt
de vijand meer status. Ze moeten niet als militaire
tegenstanders gezien worden maar als een bende
internationaal opererende criminelen die genadeloos
moeten worden vervolgd met alle mogelijke middelen
die ons ter beschikking staan, met inbegrip van het
justitiële systeem. Dat wil niet zeggen dat het leger
niet moet deelnemen aan de strijd tegen Al Qaida
en nu isis. Integendeel, vanwege het feit dat isis zijn
eigen kalifaat heeft uitgeroepen in Irak en Syrië, moet
het leger een vitaal onderdeel blijven van deze oorlogs
inspanning. Maar volgens Howard is het onrealistisch
en niet eerlijk te verwachten dat onze strijdkrachten
een 'oorlog' tegen een amorfe vijand kunnen 'win
nen'. Wanneer we dat doen creëren we onrealistische
verwachtingen. Onze strijd tegen terrorisme zal niet
eindigen met een spectaculaire veldslag. Het zal jaren
van zwoegen vereisen en het is goed mogelijk dat het
nooit helemaal zal stoppen.
Ten tweede, door zowel retorisch als feitelijk meer
nadruk te leggen op het gebruik van bestaande (inter)
nationale justitieele organisaties, gesteund waar nodig
door de voor de hand liggende militaire- en inlich
tingsdiensten, zullen we niet alleen onze kansen ver
groten de vijand in ons midden te pakken (van vitaal
belang vanwege de recente gebeurtenissen in Parijs en
Brussel) maar geven daarmee ook een krachtig signaal
af aan de rest van de wereld: in tegenstelling tot de
terroristen geloven wij in een rechtsstaat.
Fdr zou dit natuurlijk begrepen hebben. Zoals
opgemerkt, was zijn oproep voor de creatie van een we
reld die gebaseerd was op de Vier Vrijheden in januari
1941 een rechtstreeks antwoord op Hitlers verklaring
dat hij een 'nieuwe orde in Europa had gevestigd'.
Tegenover Hitlers 'nieuwe orde van tirannie', zei fdr
stellen wij een 'meer omvattend concept' voor, een
'morele orde', niet geschraagd door concentratiekam
pen maar door de vier fundamentele vrijheden. Fdr
is er dan wel misschien niet in geslaagd de voordelen
van de Vier Vrijheden overal ter wereld te grondvesten
maar zijn verwoording van deze simpele doch elo
quente waarden maakte het verschil tussen fascisme
en democratie zo krachtig als willekeurig welk wapen.
Hij inspireerde een generatie om jaren aan een stuk te
strijden tegen een monstrueus kwaad.
the recent events in Paris and Brussels); we also send
a powerful signal to the rest of the world: unlike the
terrorists, we believe in the rule of law.
Fdr certainly understood this. As noted, his call
for the establishment of a world based on the Four
Freedoms in January 1941 was in part a direct response
to Adolf Hitler's declaration that he had established 'a
new order in Europe.' As opposed to Hitler's 'new order
of tyranny', he said, we propose a 'greater conception,' a
'moral order' sustained, not by the concentration camp
or 'the quick lime in the ditch,' but by our adherence
to these four fundamental human rights. Fdr may not
have succeeded in bringing the benefits of the Four
Freedoms to every corner of the globe, but his artic
ulation of these simple yet eloquent values made the
distinction between fascism and democracy as power
ful as any weapon, inspiring a generation to struggle on
for years in the face of a monstrous evil.
We would do well to consider how we too might
draw a sharp distinction between the values the United
States and its allies aspire to, and the hatred, bigotry
and fear that stands at the heart of today's terrorist net
works. It is for this reason that instead 'winning the war
on terror' we need speak in terms of 'bringing people to
justice' and promoting fundamental human rightsno
matter how complicated such an exercise may bein
cluding the right to live in a society where basic security
and the rule of law is paramount.
We need to remember, as Howard suggests when
he warned in 2002a full year before the us-led
invasion of Iraqthat the struggle against terrorism is
really a struggle for 'hearts and minds.' Hence, the de
cision to launch 'a war' in his view merely increased 'the
likelihood of an ongoing and continuous confrontation
of cultures that will not only divide the world but shatter
the internal cohesion of our increasingly multicultural
societies.'
'That is why prolonging the war'and remember he
is speaking about the war in Afghanistan'is likely to
be so disastrous. Even more disastrous would be its ex
tension...in a long march through other 'rogue states,'
beginning with Iraq, in order to eradicate terrorism for
good. 'No policy,' he said, 'is more likely not just to
indefinitely prolong the war, but to ensure that it can
never be won.' 9 Viewed in this light, it could be argued
that the militarization of us for policy over the course of
the past few decades has made us weaker not strong
er; that our credibility and moral leadershipas fdr
45 Zeeuws Tijdschrift 2016 2
