Het begon met een droom. Middelburg zou een eigen museum voor
hedendaagse kunst krijgen, te bouwen naar ontwerp van het architectenpaar
Aldo en Hannie van Eyck in samenwerking met Karel Appel. De eerste
schetsopdracht dateert van 1987. In september 1993 besliste de gemeenteraad
dat het museum gebouwd zou worden. Er waren dertien raadsleden voor,
negen waren er tegen. Die uitslag zou het museum zijn geuzennaam
Museum 13/ix opleveren.
tekst Frits de Coninck
een
collectie
beweging
6 Zeeuws Tijdschrift 2016 3
Maar het museum kwam er niet. In 1995 besliste
de raad, na een relatief kleine overschrijding van de
bouw- en verwachte exploitatiekosten, om het plan af
te blazen. Een paar voorstanders waren van mening
veranderd. Wat rest van de droom is een steen met een
schets die gelegd is in het Podio del Mondo per l'Arte,
de vloer van de Graanbeurs in Middelburg. De droom
is geschiedenis geworden.
'Een zekere eigenzinnigheid'
Een museum bestaat bij de gratie van een eigen
collectie. Het begin van een collectie was er al in
Middelburg. In het kader van de BKR-regeling was er
werk aangeschaft van kunstenaars die werkten en
woonden in Middelburg en Zeeland. In 1993, met het
gedroomde museum in het vooruitzicht, begon de
toenmalige directeur van de Vleeshal, Lex ter Braak,
werk aan te kopen van internationaal opererende
kunstenaars. De lat lag meteen hoog. Expliciet werd
T Maquette van Museum 13/ix. Foto: zb Planbureau en
Bibliotheek van Zeeland Beeldbank Zeeland.
T Dokhaven Middeburg, de plek waar Museum 13/ix gebouwd
had moeten worden. Foto: zb Planbureau en Bibliotheek
van Zeeland Beeldbank Zeeland.
de eis geformuleerd in de 'Nota Instrumentarium
Beeldend Kunstbeleid' (1993) dat een 'interessante
collectie' voor dit museum 'een zekere eigenzinnig
heid' moest hebben en dat ze langzaam uitgebouwd
zou worden parallel aan het tentoonstellingsprogram
ma van de Vleeshal. Er kwam een aankoopcommissie
van kunstenaars en curatoren waarvan onder andere
Bart De Baere, nu directeur van het Antwerpse m hka,
deel uitmaakte. Vanaf 1994 werden werken aange
kocht van onder andere Jimmie Durham, Suchan
Kinoshita, Marijke van Warmerdam, Job Koelewijn
en Pipilotti Rist. Van veel kunstenaars van wie werk
werd aangekocht voor de collectie was het toen, aan het
begin van hun carrière, nog helemaal niet zeker dat
hun faam zo'n hoge internationale vlucht zou nemen.
Over eigenzinnigheid gesproken.
De Collectievorming
De collectie SBKM/Vleeshal zoals die officieel
heet (sbkm staat voor Stichting Beeldende Kunst
Middelburg), heeft een diverse ontstaansgeschiedenis.
Het begon met de eerder genoemde kunst die via de
BKR-regeling verworven werd van kunstenaars uit
de buurt. Een paar opvallende namen van wie werk
uit hun begintijd in de collectie is: Piet Dieleman,
Ben Sleeuwenhoek en Marinus Boezem. Toen er
7 Zeeuws Tijdschrift 2016 3
