Het Wonderlijk Mechanisme der Menschelijke Hersenen
1
1
t'J
I
substantie schijnt zoodanig te zijn, dat de gevoelscentrum
Hoe de hersenen door den schedel
beschermd worden.
De groote (licht getint) en kleine
hersenen.
ers
de
mi-
i ze
oei
len
ter
ge-
de
rfd.
inn
iad
;ijn
ru-
De
de
iet
in
lit-
er-
len
iet
tiet
Hoe de hersenen (van boven gezien)
gewonden zijn.
- 15 -
iter
een
rer- I
hoe I
en
die I
Ier- I
en
X)
iet
lik
an I
en
>til
de I
an I
DE HERSEN-CENTRA. Het bewegingscentrum voor
het been2, idem voor den arm5, het motorische spreek-
centrum 4, centrum van de gelaatspieren5, centrum
voor de tong; 6, idem voor de spraak (sensorisch); 7,
idem voor het gezicht.
dat die van den arm en een deel, dat die van
het been beheerscht. Vlak bij dit bewegings
centrum ligt aan den linkerkant het spraak
centrum in de zoogenaamde slaapkwab ligt
het gehoorcentrum, terwijl we voorts nog
kunnen onderscheiden het reukcentrum,
terwijl het smaakcentrum nog niet is gevon
den. Hoewel we verschillende centra hebben
ontdekt en weten, welke functies deze ver
richten, dient toch te worden erkend, dat we
van een groot deel der hersenen nog niet
weten, welke taak het heeft te verrichten.
Een bijzonderheid merken we nog op en dat
is, dat de rechterkant der hersenen de linker!
helft van het lichaam controleert en omge
keerd
Evenals ons overige lichaam hebben ook
de hersenen behoefte aan rust en voedsel.
Een gecompliceerd systeem van bloedvaten,
die over de geheele hersenmassa zijn ver
spreid, brengt het benoodigde voedsel naar
de millioenen hersencellen, die gedurende
onzen slaap de noodige rust vinden.
De menschelijke hersenen zijn het wonder
lijkste mechanisme, dat men zich denken kan.
Een telefooncentrale in een groote stad is
een zeer vernuftig en ingewikkeld samenstel,
maar de hersenen zijn veel meer zij zijn een
levende telefooncentrale,- die geheel zelf
standig werkt en uitgerust is met de macht om
te denken.
De hersenen bestaan uit een massa weeke
zenuwen, die niet alleen uiterst ingenieus
de verschillende bewegingen van het lichaam
regelen, maar die tevens al die eigenschap
pen bepalen, welke wij onze persoonlijkheid
noemen. Bovendien zijn de hersenen het
centrum, waarin onze gedachten, onze gevoe
lens, wenschen en verlangens ontstaan. Door
wetenschappelijke onderzoekingen is de
menscherin geslaagd, eenigszins na te gaan,
hoe de hersenen werken, maar voor het groot
ste deel tasten wij met betrekking tot de
werking van deze menschelijke denkmachine
nog steeds in het duister.
De hersenen als een geheel zijn keurig ver
pakt, zonder verspilling van ruimte, in de
schedelholte. Zij worden in drie deelen ver
deeld, die ieder een bepaalde functie hebben
te verrichten. Het grootste gedeelte, dat het
gansche bovendeel van de schedelholte in
neemt, noemt men de groote hersenen en dit
is misschien wel het wonderlijkste. Hier
ontstaan onze gedachten en onze gevoelens.
Xaar den achterkant van het hoofd en onder
de groote hersenen ligt een kleiner gedeelte,
dat kleine hersenen heet en tot taak heeft
onze zoogenaamde reflexbewegingen te contro-
leeren. Wat verstaan wij onder reflexbewe
gingen Het feit, dat wij ons in evenwicht
houden, terwijl wij loopen, kan als een voor
beeld van zoo’n reflexbeweging worden ge
noemd. De druk op de zolen van onze voeten
stuurt door middel van de zenuwen in ons
lichaam boodschappen naar de kleine her
senen en deze sturen op hun beurt wederom
boodschappen terug naar de spieren, die
ons evenwicht controleeren. Dit heen- en
weerzenden van deze boodschappen geschiedt,
zonder dat wij er iets van merken, want al
loopend kunnen we soms diep in gedachten
zijn over iets heel anders. Nog een ander voor
beeld van de taak van de kleine hersenen
indien er een stofje in ons oog waait .en daar
een prikkeling teweegbrengt, ontvangen
de kleine hersenen onmiddellijk wederom een
boodschap en onmiddellijk ook gaat er tijding
terug naar het oog, dat dan gaat tranen bij
zijn pogingen om het vuiltje eruit te wasschen.
Deze en nog veel meer reflexbewegingen
worden door de kleine hersenen uitgevoerd.
Het derde deel der hersenen is lager gelegen
en meer in het midden aan net eind van dien
grooten bundel zenuwen, die we het rugge-
merg noemen en die door ons lichaam heen
naar de hersenen loopt. Dit derde gedeelte
is het verlengde merg en vormt de verbinding
tusschen de hersenen en het ruggemerg. Zijn
werk bestaat in het regelen en controleeren
van die organen van ons lichaam, die dag en
nacht geheel automatisch werken, zonder dat
wij er iets ‘voor doen of zonder dat wij er bij
denken. Deze automatische machine omvat
zulke organen als het hart dat het bloed
door het lichaam pompt, de maag, wier
taak het is het voedsel gereed te maken voor
de vertering, en de longen die de zuurstof
uit de lucht opnemen.
De groote hersenen zijn werkelijk een
wonder van vernuft. De ontleedkunde heeft
ons geleerd, dat zij bestaan uit een ongeveer
vijf millimeter dikke schorslaag, diegrauw van
kleur is, en de daaronder gelegen merglaag,
die wit van kleur is en waarin in alle richtin
gen zenuw vezels verloopen. De grijze massa
is de wonderlijkste stof, die wij kennen. Zij
bestaat uit millioenen zenuwcellen, wier
werkzaamheid onze gedachten, emoties,
herinnering en andere gewaarwordingen
van ons bewustzijn regelen. Met andere
woorden deze grijze massa is de behuizing
van ons verstand, van onze intelligentie en
indiendeze massa wordt beschadigd, zooals een telefooncentrale is behalve juist, ook zeer
„4. welsprekend. Al de deelen van ons lichaam
zijn voorzien van zenuwen, die correspon-
deeren met telefoondraden, en deze zenuwen
zijn door middel van het verlengde merg met
de hersenen verbonden.
De wijze, waarop de boodschappen van de
hersenen werken, kan misschien het best
worden aangetoond door te verwijzen naar
intellect hoe meer windingen, hoe grooter beeld "een naderenden°auto, wordt er een
beeld gevormd op het gevoelige zenuwvlies
(netvlies) aan de binnenvlakte van den oogap-
intelligentie afban- pel en er wordt 'n boodschap gestuurd naar 'n
keïijk is van den omvang of het gewicht der gedeelte aan den achterkant der groote her
senen (in de achterhoofdskwab), waar het
gezichtscentrum is gelegen. Ónmiddellijk
zendt dit centrum nu een boodschap naar de
spieren van
Waaruit de hersenen bestaan en hóe 'zij de functie van bepaalde lichaamsdeelen controleeren.
Ben ingenieuze automatische telefooncentrale.
soms het geval kan zijn bij verschillende ziek
ten, dan vermindert ons verstand en kan soms
geheel worden verstoord.
Zooals men ziet, bestaat de massa van de
groote hersenen uit verschillende windingen
en hierdoor ontstaat een veel grooter opper
vlak dan wanneer zij zonder meer één weeke
massa vormden. Het aantal van deze windin-
gen staat in zeker opzichten verband met het het oog. Wanneer dit orgaan iets ziet, bijvoc
naderenden auto, wordt
het intellect. Indien we dit beweren, staan
we op veel veiliger bodemdan wanneer we
zeggen, dat de graad van i
j_ _ir-i_ j
hersenen. Het volumen der hersenen van
beroemde en niet-beroemde menschen is
nauwkeurig berekend en men is daarbij tot
de conclusie gekomen, dat de bezitters spieren van onze beenen enzoovoort, met het
van een geringe hoeveelheid hersenen soms gevolg, dat wij voor den auto uitwijken,
met veel meer verstand waren gezegend We hebben gezegd, dat het gezichtscentrum
Indien we nu de witte massa der groote her- aan den achterkant der groote hersenen ligt,
senen bekijken, dan zien we, dat deze bestaat We dienen hier nog bij te voegen, dat er meer
uit een zeer samengesteld netwerk van zenuw- van deze centra bestaan, die weer andere
vezels en de relatie tusschen de grijze en witte functies hebben. Zoo is er bijvoorbeeld een
substantie schijnt zoodanig te zijn, dat de gevoelscentrum en een bewegingscentrum,
grijze cellen de uitvoerders zijn, welke op de aan welk laatste we onderscheiden een deel,
witte vezels spelen, hen dwingend de juiste dat de beweging van het gelaat, een deel,
boodschappen naar de verschillende deelen
van ons lichaam te sturen.
De vergelijking tusschen de hersenen en
