DO
r
tHi'
t
I
J
t
1
1
1
j
DE ZUIDPOOL.
BYRDS KRANIGE PRESTATIE.
i
i
DE KOENE
AMERIKAAN
BYRD.
was
van
het
van
dat
de
zin
t
ig en behouden keerde
Amerika terug. Het doel
was
er
was
Januari op en
hij de eerste
naar Klein
Byrds vliegtuig. Het
een snelheid
Ofschoon
behouden keerde de machine in
1 van Byrd was
uit de lucht ontdekt
van in kaart gebracht
gelukt.
i^oortdurend sinds de mogelijkheid van het
vliegen een uitgemaakte zaak was, heb-
Y ben verschillende ontdekkingsreizigers het
plan gekoesterd om per vliegmachine een tocht
naar de beide polen te ondernemen, ten einde
op die manier het eindeloos gezwoeg met zware
sleden over de oneffen ijsvlakten te vermijden.
Toch werden de polen ontdekt door hen, die
er te voet op uitgetrokken waren vóórdat het
vliegen zoo ver gevorderd was, dat men zulke
lange afstanden kon afleggen. Peary bereikte
als eerste de Noordpool, terwijl Amundsen net
even voor Scott aan de Zuidpool kwam.
Ofschoon er slechts betrekkelijk weinig jaren
zijn verloopen sinds deze schitterende presta
ties, heeft de luchtvaart zich toch zoozeer ont
wikkeld, dat de beide polen ook door de lucht
zijn bereikt. Maar tot nu toe is er slechts één
man, die naar beide „einden” van de aarde ge
vlogen is, en dat is de Amerikaan admiraal
Byrd. Hij had reeds langen tijd de mogelijkheid
overwogen om het vliegtuig voor ontdekkings
tochten te gebruiken, en reeds in 1926 slaagde
hij er in, de noordpool van uit de lucht opnieuw
te „ontdekken”. In den volgenden zomer on
dernam hij met zijn drie metgezellen een trans
atlantische vlucht met zijn groot driemotorig
vliegtuig „America”, maar lang daarvoor reeds
had hij de plannen uitgewerkt voor zijn Zuid-
pool-vlucht. Hij was besloten, zijn onderneming
op groote schaal ten uitvoer te brengen, en
naar men gelooft, hebben, de kosten van zijn
expeditie bijna één millioen dollar bedragen.
Met drie schepen, die o.a. drie vliegtuigen
meevoerden, voer hij zoover zuidwaarts, als
het ijs het toeliet. De „City of New
York”, het eigenlijke expeditieschip de beide
andere gingen mee om de noodige proviand,
brandstof enzoovoort te vervoeren bereikte
de Groote IJsbarrière, die zich langs het ge-
heele Antarctische Continent verheft, den eer
sten Kerstdag van het jaar 1928 en direct be
gon de bemanning te zoeken naar een plaats,
waar men zou kunnen landen. Men koos de
Walvischbaai, een inham van de Ross Zee, die
precies ten Zuiden van Nieuw Zeeland ligt.
Daar de expeditie bijna een jaar lang op het
ijs moest verblijven, diende er een vast kamp
te worden opgericht, en dit moest verder op
het vasteland geschieden, omdat er van de Bar
rière voortdurend groote ijsblokken afbraken,
zoodat het levensgevaarlijk was zich al te dicht
in de buurt er van op te houden. Ofschoon het
Kerstfeest aan de Zuidpool midden in den zo
mer valt, was t weer toch verre van zomersch.
Het stormde bijna onafgebroken, en Byrd was
genoodzaakt zijn mannen', die met de honden
sleden de benoodigdheden voor het kamp van
het schip haalden, bevel te geven hun slaap
zakken mee te nemen voor het geval zij door
stormen zouden worden overvallen. Door hooge
masten met oranje-vlaggen oranje is de
kleur, (die men het best op sneeuw kan onder
scheiden werd het pad van de kust naar het
kamp aangegeven. De mannen maakten dage
lijks twee tochten, ieder van vijftien mijl, en
binnen een maand hadden zij niet minder dan
vijfhonderd ton lading van het schip naar het
kamp vervoerd. Men kan eenigszins begrijpen,
wat dit zeggen wil, indien men weet, dat de
zachte sneeuw soms zóó hoog lag, dat de
mannen er tot aan hun middel in wegzakten!
Langzamerhand ontstond er echter een stad,
die Klein Amerika werd genoemd. Byrd had
voor alles gezorgd en aan alles gedacht, en zoo
kwam het, dat de hutten electrisch konden ver
licht worden, dat er behoorlijke kachels waren
en dat de mannen genieten konden, jan radio-
muziek, die door uitstekende toestellen werd
opgevangen. De draadlooze uitrusting was trou
wens schitterend: er waren twee en twintig
zenders en acht en twintig ontvangers, terwijl
er vier radio-technici tot de expeditie behoor
den. Hierdoor was men voortdurend in contact
met de beschaafde wereld, en meer dan eens
werden er berichten ontvangen van meer dan
elfduizend mijl afstand.
Het laatste wat men van het schip
Amerika bracht, was P;-•l:
een groote eendekker met
honderdveertig mijl per uur.
transport een buitengewoon lastig karwei was,
slaagde men er toch in, het zonder ongevallen
tot stand te brengen. De „Stars and Stripes”
was het eerste vliegtuig, dat in het Zuidpool
gebied aan land werd gebracht, en toen men
het op zijn basis had, was de vreugde alge
meen. Onmiddellijk werd het gemonteerd, maar
het was zoo bitter koud, dat het zeer moeilijk
was om den motor op gang te brengen. Hij
moest eerst verwarmd worden, terwijl men ook
warme olie in de tank moest doen.
Byrd steeg den vijftienden
binnen weinige minuten was
mensch, die van uit de lucht op de Zuidpool
neerkeek. Na een voorspoedige vlucht, waarbij
men er in slaagde uitgestrekte gebieden foto
grafisch in kaart te brengen, volgde er op het
geïmproviseerde vliegveld een vlotte daling.
Inmiddels waren ook de beide andere vlieg
tuigen gearriveerd, zoodat men nu in staat was
om op verschillende vluchten een gebied van
ongeveer veertigduizend vierkante mijl door
middel van de camera in beeld te brengen. Een
bergketen van acht tot tienduizend voet hoog,
werd eveneens gefotografeerd, en het 'nieuwe
gebied werd Marie Byrd Land genoemd, naar
de vrouw van Byrd. Ook de kustlijn werd in
kaart gebracht.
Tegen het midden van Februari begon de
winter zich te melden en moest ook de City
of New York als laatste de ankers lichten en
vertrekken, wilde het niet invriezen. Den twee
en twintigsten Februari zette zij koers naar het
Noorden, en terwijl de mannen der expeditie
haar masten langzaam aan den horizon zagen
verdwijnen, wisten zij, dat zij practisch voor
bijna een jaar aan hun lot waren overgelaten.
Na een ongelukkigen tocht van de Virginia,
een der andere vliegmachines, die te pletter
viel, terwijl de bemanning ternauwernood van
een wissen dood gered kon worden, was het
vliegen voor dit seizoen afgeloopen. De beide
nog overige machines werden in de hangars
gezet, die men van ijsblokken had gebouwd,
en de expeditie richtte zich voor de overwinte
ring in. Het begon geweldig te stormen, en
weldra lag de sneeuw zóó hoog, dat men er
tunnels onder door kon graven om de hutten
onderling te verbinden.
Vier maanden was men nu tol werkeloosheid
gedoemd vier maanden van duisternis,
sneeuwstormen en ontzettende koude. Geduren
de dezen tijd slaagde men er echter toch in,
verschillende meteorologische waarnemingen te
doen. Einde Augustus keerde de zon terug,
maar het duurde toch tot October, eer men de
beide vliegmachines voor den dag kon halen.
De Floyd Bennett, waarmee de tocht naar de
Zuidpool, waarvan men zevenhonderd twee en
negentig mijl verwijderd was, ondernomen zou
worden, woog mèt haqr lading zeven ton. Het
was onmogelijk, dat zij den afstand heen en
terug zou kunnen afleggen in één vlucht, te
meer, daar men een bergketen van veertien-
duizend voet hoog moest passeeren. Daarom
werd de andere machine de „Stars and Stri
pes” vooruitgezonden, om halverwege een
basis te gaan inrichten.
Toen alles in gereedheid was, vertrokken Byrd
en zijn mannen den 28sten November voor
hun gevaarlijke onderneming. Onderweg leeg
den zij zooveel mogeliik benzinebussen in de
tank, om de bussen te kunnen wegwerpen, want
bij de zware lading, die de machine vervoerde
en de aanzienlijke hoogte, die men moest be
reiken, was ieder onsje gewicht van beteekenis.
Welgemoed vloog men voort, tot de bergketen
in het gezicht kwam. Toen probeerde men te
rijzen, maarde machine kwam geen voet
hooger! Er diende iets gedaan te worden, en
snel ook, wilde men niet te pletter vliegen. Of
proviand, óf benzine, óf de instrumenten dien
den opgeofferd te worden. De keus was moei
lijk. Indien men benzine overboord gooide,
hield men misschien niet genoeg over om den
tocht te kunnen volbrengen; offerde men den
proviand op, dan was de kans dat men bij een
eventueele noodlanding zou verhongeren, groot.
Wat de instrumenten betreft, Byrd verklaarde
later, dat zijn mannen stellig liever over boord
gesprongen zouden zijn, dan afstand te doen
van hun kostbare instrumenten. Daarom be
sloot men proviand uit te gooien. Men wierp
een zak over boord, de machine steeg, maar
niet genoeg om den bergketen te kunnen pas
seeren. Een andere zak werd uitgeworpen
Ze hadden nu drie honderd pond aan nood
zakelijk voedsel opgeofferd, dat wil zeggen vol
doende voor vier menschen om er zes weken
van te kunnen leven! Indien men nü een nood
landing moest maken, ging men stellig den
hongerdood tegemoet! Snel naderde de berg
keten. Zou de machine nii hoog genoeg kun
nen klimmen? Indien dit niet zoo was, zou men
de benzine moeten uitgooienByrd ver
klaarde naderhand, dat de twee eerstvolgende
minuten de langste van zijn heele leven schenen.
De machine klom echter gestadig en ze scheer
de als het ware als een zwaluw over de ruwe
pieken van het met ijs bedekte gebergte
Zou zij het volhouden? In den cockpit heersch-
te doodelijke stilte.... Toen klonk er opeens
een gejuichDe grond onder de mannen
begon snel te dalenmen was het gebergte
veilig gepasseerd
Zonder incidenten bereikten zij nu de pool,
waar men een Engelsche vlag liet vallen ter
herinnering aan Scott, die zijn leven verloor
bij zijn heldhaftige poging de plek te bereiken,
waar zij boven vlogen.
Gedurende den geheelen tocht maakte de
fotograaf, die zich aan boord bevond,
iedere mijl opnamen, met het resultaat,
men bij terugkomst een serie beelden van
Zuidpool meebracht, die in letterlijken
eenig waren.
Veilii
Klein
bereikt: de Zuidpool
en een grooter deel
dan ooit aan iemand
En het mooiste resultaat was wel, dat deze
vlucht naar de Zuidpool ondanks de gevaren
die er aan verbonden werden, zonder verlies
van ook maar één menschenleven was voltooid!
LVI.
