58
KERAMISCHE PORTRETTEN
"Verwondering van de Eenhoorn".
die de grote beelden vragen.
De sculpturen die Jan van Leeuwen zijn hele
leven al met een zekere regelmaat maakt, zijn re
alistische en nauwkeurig gedetailleerde fragmen
ten van mannelijke lichamen: koppen, handen,
vuisten en torsi. De beelden, alleen of in serie ge
presenteerd, bezitten een grote monumentaliteit
en uitstraling.
De vormentaal van de laatste jaren is duidelijk
gerelateerd aan het klassieke beeldhouwersvoca
bulaire: de kop of de buste op een sokkel. Zijn
inspiratiebronnen zijn onder meer terra-cotta-
(graf)beelden van de Etrusken, realistische Ro
meinse portretbustes en Nederlandse keramische
portretbustes uit de zestiende eeuw.
Het inhoudelijke uitgangspunt voor zijn werk is
de omgang met mensen. Dat is voor hem de es
sentie van het bestaan, die leidt tot de expressie
van emoties. Vooral in de sculpturen zijn de emo
ties voelbaar: verslagenheid, pijn, verdriet, totale
uitputting, kwetsbaarheid, maar ook erotiek en
groteske humor. Het mensbeeld van Jan van
Leeuwen doet denken aan een Griekse tragedie,
op klassieke wijze opgevoerd door gemaskerde
spelers. Het noodlot is onontkoombaar, de mens
speelt zijn rol en probeert te overleven.
In de tentoonstelling in het Zeeuws Museum
toont Jan van Leeuwen drie recente series "Kera
mische Portretten". Alle boven beschreven emo
ties zijn daarin terug te vinden. Daarnaast wil hij
laten zien dat er een balans gevonden kan wor
den tussen het ideaalbeeld van de Grieken en het
onthullend realistische van de Romeinen.
"My Team", "Het Geheim" en "Verwondering
van de Eenhoorn" zijn alle ontstaan in 1991- "My
Team" herinnert aan zijn jeugd, toen hij fanatiek
waterpolo speelde. Het was een gebundelde
krachtsinspanning in een korte periode, een zeer
lijfelijke activiteit binnen een kleine mannenge
meenschap. De groep oogt na het verlies van de
wedstrijd totaal ontredderd. "Het Geheim" bestaat
uit twee zwemmers die te vermoeid zijn om te
communiceren. De twee figuren in "Verwonde
ring van de Eenhoorn" zijn tegelijk realistisch en
grotesk. Ze bestaan en ze bestaan niet.
De keramische portretten zijn intens tragische, in
zichzelf gekeerde figuren, maar tegelijk tonen ze
een grote kracht en uitstraling.