ZEELAND IN BEELD
I.H. Vogel-Wessels Boer
SCHETSBOEKEN VAN BEUNKE; EEN AANWINST VOOR DE
ZELANDIA ILLUSTRATA
78
Aan het einde van het jaar 1991 schonk mevrouw M. Beunke-de Bas aan de Zelandia Illustrata twee
schetsboeken van de heer FM. Beunke Middelburg 1814 - aldaar 1874).
De Zelandia Illustrata ("Zeeland in Beeld") is een
verzameling kaarten, prenten en tekeningen be
treffende Zeeland, die eigendom van het Zeeuws
Genootschap is en sinds 1978 door het Rijksar
chief in Zeeland wordt beheerd.
Met het opzetten van de verzameling werd een
begin gemaakt door de Amsterdamse koopman
M. Brouërius a Nideck (1667-1742). De volgende
eigenaar, Hendrik Busserus (1701-1781), voegde
deze verzameling toe aan zijn "Atlas der Zeven
Verenigde Provinciën".
Na diens dood werd het gedeelte over Zeeland
gekocht door Jacob van Citters (1753-1823), die
zelf reeds een respectabele verzameling had. Na
dien heeft hij de Zelandia Illustrata nog aanzien
lijk uitgebreid. Zijn zoon, Laurens de Witte van
Citters, gaf het Zeeuws Genootschap bij testa
mentaire beschikking het recht van voorkoop
tegen taxatiewaarde. Op grond hiervan kon liet
Zeeuws Genootschap de Zelandia Illustrata in
1863 voor 1.200 gulden aankopen. In het jaar van
aanschaf omvatte de verzameling ca. 3000 kaar
ten, prenten en tekeningen. Sinsdien is dat aantal
door aankoop en schenking gegroeid tot ca.
15.000.
De geschonken schetsboeken van F.M. Beunke
bevatten in totaal 73 afbeeldingen. De in potlood
of in aquarel uitgevoerde schetsen geven voorna
melijk op Walcheren gelegen objecten weer. Ver
der zijn er studies van bomen, figuren en sche
pen. In één van de boeken bevinden zich
achterin in houtskool uitgevoerde studies van stil
levens en meubelen. Deze laatste zijn echter
waarschijnlijk niet van Beunke's hand. Zijn werk
bestaat merendeels uit charmante schetsen die
met vaardige hand zijn getekend. In welke jaren
al deze afbeeldingen tot stand zijn gekomen, is
niet bekend; slechts één tekening is gedateerd,
namelijk juli 1859. Twee schetsen hebben de in
1867 afgebroken Vlissingse Poort en één het kas
teel Popkensburg, geslecht in 1863, tot onder
werp. Op grond van deze twee feitelijke gege
vens en de stijl van zijn werk wordt
Gezicht op Domburg. Aquarel van F.M. Beunke, z.j. RAZ, (Zei. III., aanwinst 1991/49-1).